Παναγιώτης Παύλος: «Η προσπάθεια κατευνασμού είναι πράξη μειοδοσίας… Βάζει πλέον την Ελλάδα σε περιπέτειες…» / Συνέντευξη 24/4/2023, στο RadioMax Αλεξανδρούπολης και τον Δημήτρη Κολιό (κείμενο και ηχητικό)

Ένας διαφωτιστικός Χάρτης…

Ραδιοφωνική συνέντευξη με τον Δημήτρη Κολιό στο Ραδιόφωνο Maximum 93.6 της Αλεξανδρούπουλης, τη Δευτέρα 24 Απριλίου 2023: https://m.mixcloud.com/maximum-maximumfm/παυλος-παναγιωτης-24-04-23/

Δ.Κ.: Χριστός Ανέστη, κύριε Παύλε, καλημέρα σας.

Π.Π.: Αληθώς Ανέστη, κύριε Κολιέ, καλημέρα σας και καλή εβδομάδα, χρόνια σας πολλά.

Δ.Κ.: Απλά για να σας μεταφέρω κατευθείαν στο πνεύμα και να μεταφέρω και τις φίλες και τους φίλους, διαβάζω: «Η Ελλάς παραιτείται σιωπηρώς από τα δικαιώματά της στα νησιά του Αιγαίου. Παράθυρο αποστρατικοποίησης και φινλανδοποίησης άνοιξε την Κυριακή του Πάσχα. Η απόφαση Μαξίμου και Πενταγώνου να μην μεταβούν για ευχές ο Υπουργός Άμυνας, ο Υφυπουργός, και εκπρόσωποι της στρατιωτικής ηγεσίας στα ακριτικά νησιά που οι Τούρκοι θεωρούν ότι πρέπει να αποστρατικοποιηθούν, στέλνει μήνυμα στη διεθνή κοινότητα ότι η Ελλάς αναγνωρίζει τις ενστάσεις της Άγκυρας για το νομικό καθεστώς τους. Στο Μεγάλο Πεύκο ο Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων την Τρίτη του Πάσχα αντί της Χίου και της Σάμου. Αντί να πάει στη Χίο και τη Σάμο, όπου είχαμε και τις σφαγές, ιδιαίτερα στη Χίο. 62.000 ψυχές. Τί σημαίνουν οι υπαινιγμοί του Πρωθυπουργού για ῾παράθυρα ανοιχτά᾽ σε προσεγγίσεις; Πώς φτάσαμε στιςσιωπηρές συμφωνίες για αποχή από …μονομερείς ενέργειες;»

Και θα προσθέσω μόνον και έχετε όλο το χρόνο: τί σημαίνει, εγώ υπογράφω Συνυποσχετικό με την Τουρκία, όταν η Τουρκία έχει πενήντα αξιώσεις και εγώ μία; Ορίστε κ. Παύλο.

Π.Π.: Κύριε Κολιέ αυτή τη στιγμή έχετε συνοψίσει όλο αυτό που εγώ με μια πρόταση χαρακτηρίζω «το θέατρο του παραλόγου και τα χρυσόψαρα της γαλάζιας λίμνης» και φυσικά εννοώ το Αιγαίο το δικό μας, διότι αυτά τα οποία ζούμε και παρατηρούμε τις τελευταίες ημέρες, εβδομάδες μάλλον, με αφορμή αυτό το επίπλαστο δήθεν κλίμα ειρήνης και φιλίας με την Τουρκία, που, επίσης δήθεν, προέκυψε με αφορμή τους σεισμούς, είναι μια παράνοια, αν δεν είναι κάτι άλλο. Εγώ θέλω να το βλέπω με την καλή του έννοια, ότι είναι απλώς μια παράνοια και όχι ότι κάποιοι τα έχουν συζητήσει όλα και απλώς περιμένουν την κατάλληλη στιγμή για να τα φέρουν στον ελληνικό λαό χωρίς αυτό να έχει μεγάλο πολιτικό κόστος γι᾽ αυτούς.

Είπατε πολύ σωστά ότι δυστυχώς για πρώτη φορά στα πολλά τελευταία χρόνια που μπορώ να θυμάμαι, το Πάσχα η Ελλάδα απείχε όχι από κάποια διαδικασία η οποία συνιστά αμφισβήτηση των τουρκικών συνόρων, αλλά από αυτό που είναι απολύτως ελεύθερη να πράττει στο εσωτερικό της ως χώρα δίχως να δίνει λογαριασμό σε κανένα, και που δεν είναι άλλο από το να στείλει την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της σε ακριτικές μονάδες και φυλάκια για τους τυπικούς εόρτιους χαιρετισμούς και ευχές με το προσωπικό, τους στρατιώτες, τους αξιωματικούς μας, που υπηρετούν στις εσχατιές. Εγώ, όπως ίσως θυμάστε, σας έχω πει παλαιότερα, έχω υπηρετήσει στο Λαγό στον Έβρο, μάλιστα παραιτούμενος του δικαιώματος εντοπιότητας που θα μπορούσα να κάνω τη θητεία μου στην Ξάνθη και να σερβίρω καφέδες στον Διοικητή μέσα στη Λέσχη, επειδή ακριβώς με ενδιέφερε η εσχατιά μας, και ξέρω λοιπόν, τί σημασία έχει το να επισκέπτεται ακριτικές μονάδες στις μεγάλες εορτές του Πάσχα, η Αθήνα, να το πω έτσι.

Δ.Κ.: ​Η Αθήνα…

Π.Π.: Λοιπόν, όταν αυτό δεν γίνεται φέτος, και μάλιστα δεν γίνεται, αν θέλετε σε μια ζυγαριά, διότι και το επιχείρημα είναι ότι «μα και οι Τούρκοι δεν πήγαν στα Κατεχόμενα»! Δηλαδή δεν πήγε ο Ερντογάν στα Κατεχόμενα;

Δ.Κ.: Συγνώμη τώρα, δηλαδή τί θα συγκρίνω εγώ; Τα Κατεχόμενα που δεν είναι αναγνωρισμένα από κανένα και μάλιστα βρίσκονται υπό κατοχή σε μια ελεύθερη και ανεξάρτητη λοιπόν δημοκρατία, θα τα συγκρίνω με το ελληνικό έδαφος;

Π.Π.: Έτσι.

Δ.Κ.: Δηλαδή, εγώ ο Έλληνας δεν πήγα σε ελληνικό έδαφος;

Π.Π.: Έτσι ακριβώς είναι. Κοιτάξτε, παρατηρούμε τις τελευταίες αρκετές εβδομάδες μια συστηματική διαδικασία στην οποία η ελληνική κυβέρνηση, να μην κρυβόμαστε, η κυβέρνηση Μητσοτάκη – και δεν το εννοώ με κομματική κριτική εδώ – τα γεγονότα αξιολογώ, έχει εισέλθει.

Σε αυτή τη μεγάλη εικόνα, αν κοιτάξουμε τα τελευταία τρία χρόνια, έχουμε τρεις φάσεις στα ελληνοτουρκικά. Η πρώτη ήταν η έντονα, αν θέλετε, επιχειρησιακή όξυνση και σύγκρουση η οποία είχε κορυφές της ως γεγονότα τον Έβρο και το συμβάν στο Αιγαίο που κατέληξε, ευτυχώς, στην επακούμβηση, κι έτσι μαζεύτηκαν οι Τούρκοι, με την πίεση και των Αμερικανών βέβαια. Αυτό είναι το πρώτο σκέλος όπου η Ελλάδα απέδειξε ότι έχει υπεροχή.

Εισερχόμαστε μετά σε μια δεύτερη φάση, αυτή της ρητορικής όξυνσης – το πρώτο έγινε στο 2020 – η ρητορική όξυνση είναι στο 2021 και το 2022, με κορυφές επίσης την επίθεση, να το πώ έτσι, του Τσαβούσογλου κατά την επίσημη επίσκεψη Δένδια στην Άγκυρα και την πολύ χαρακτηριστική τότε απάντηση του Έλληνα Υπουργού των Εξωτερικών. Η οποία συνεχίστηκε κι ένα χρόνο μετά, εδώ στο Όσλο, όπου πάλι, ο Τούρκος Πρέσβης κατ᾽ εντολήν της Άγκυρας σηκώθηκε και είπε λίγο πολύ τα ίδια στον Υπουργό και φυσικά δόθηκαν οι ίδιες απαντήσεις.

Και τώρα έχουμε την τρίτη φάση, αυτήν της επίθεσης φιλίας…

Δ.Π.: Τί επίθεση φιλίας, αγαπητέ μου; Το πρωί ακούγαμε – συγνώμη που σας διακόπτω κ. Παύλο – αλλά το πρωί ακούγαμε τον Ερντογάν, «φέρνουμε αυτό το Αναντολού», πήγε και τους μαθητές εκεί, «για να δώσουμε τα μηνύματα –λέει–απέναντι»!

Π.Π.: ​Μα, προφανώς είναι έτσι, γι᾽ αυτό και σας μίλησα για θέατρο του παραλόγου νωρίτερα, διότι η οποιαδήποτε διαδικασία που η Τουρκία εννοεί ως φιλία και φιλική προσέγγιση δεν στερείται της λογικής του καρότου και του μαστιγίου. Δηλαδή, τους τελευταίους αρκετούς μήνες που έχουμε μπει σε ένα τέτοιο κλίμα, έχεις ταυτόχρονα τον Καλίν, τον Τούρκο σύμβουλο του Τούρκου Προέδρου, να σου υπενθυμίζει το casus belli και μάλιστα να σου λέει ότι και το casus belli έχει επεκταθεί αν τυχόν τολμήσετε να κάνετε επέκταση Χωρικών Υδάτων στην Κρήτη…

Δ.Κ.: Μα, αγαπητέ μου, συγνώμη τώρα, εγώ το θέτω, ένα σενάριο. Και θέλω την άποψή σας. Είστε επιστημονικός σύμβουλος στο Πανεπιστήμιο του Όσλο, είστε ερευνητής, γνωρίζετε και έχετε εντρυφήσει ιδιαιτέρως επάνω στις Διεθνείς Σχέσεις και στα Εθνικά ζητήματα, και λέω: Σήμερα.Σήμερα, από εδώ από τον Έβρο, μέχρι το Ταίναρο, και την Εύβοια μαζί και την Κρήτη, επεκτείνουμε τα Χωρικά μας Ύδατα στα 12 μίλια. Ποιος θα μιλήσει;

Π.Π.: Κανείς δεν θα μιλήσει.

Δ.Κ.: Θα κάνει η Τουρκία επίθεση; Δεν υπάρχει περίπτωση.

Π.Π.: Κανείς δεν θα μιλήσει. Μα ξέρετε, κ. Κολιέ, εγώ πολύ φοβάμαι ότι το πρόβλημα, το ζήτημα της επέκτασης των Χωρικών Υδάτων, δεν είναι πρωτίστως η Τουρκία. Είναι τα βαρίδια που έχουν διάφοροι στην Αθήνα που έχουν υποσχεθεί σε κάποιους ότι δεν θα το κάνουν. Σας θυμίζω μια συνέντευξη τηλεοπτική προ διμήνου της πρώην Υπουργού Εξωτερικών, της Ντόρας Μπακογιάννη, στον κύριο Σαχίνη στην Κρήτη, όπου ρωτώντας την ο ίδιος ακριβώς αυτό το ερώτημα: «μα γιατί δεν προχωράμε σε επέκταση των Χωρικών Υδάτων;» τη στιγμή μάλιστα που αυτά καθορίζουν και το εύρος της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, της ΑΟΖ. Και εκεί, αν δείτε στο Youtube το βίντεο, η κ. Μπακογιάννη του απαντά με έναν έτσι πολύ αφοπλιστικό και απόλυτο τρόπο ότι, «όχι, κύριε Σαχίνη, δεν θα πάμε τώρα, δεν πρέπει να πάμε τώρα στα 12 ναυτικά μίλια!» Και καταλήγει με ένα σαρδόνιο χαμόγελο που όποιος μπορεί να αντιληφθεί λίγο και να διαβάσει και πρόσωπα, καταλαβαίνει ότι αυτός ο άνθρωπος έχει δεσμεύσεις, είτε εκούσιες είτε ακούσιες, με την έννοια ότι παίζει ένα παιχνίδι το οποίο εξυπηρετεί κάποια άλλα οφέλη.

Τεχνικά πάντως, η επέκταση των Χωρικών Υδάτων, και εσείς θέσατε τώρα το ζήτημα της ηπειρωτικής Ελλάδας, εγώ θα σας έλεγα ότι και στα νησιά του Αιγαίου δεν είναι πρόβλημα. Η Τουρκία, να πούμε στους ακροατές σας, ότι η θάλασσα του Ελλησπόντου, τα Δαρδανέλια και των Στενών του Βοσπόρου είναι κλειστή τουρκική θάλασσα. 

Δ.Κ.: Από πού κι ως πού…

Π.Π.: Δεν υπάρχει ούτε ένα κυβικό μέτρο νερό που δεν είναι τουρκικό ύδωρ εκεί.

Δ.Κ.: ​Μα, συγνώμη, κ. Παύλο, αλλά η διεθνής ναυσιπλοΐα δεν πρόκειται να επηρεαστεί από την επέκταση των Χωρικών μας Υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια.

Π.Π.: Έτσι ακριβώς είναι. Κοιτάξτε, τα Χωρικά Ύδατα της Ελλάδας είναι ένα ζήτημα που σχετίζεται φυσικά άμεσα με την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, η οποία έχει τεράστιο πλούτο. Δηλαδή αυτά που ανήκουν στον ελληνικό λαό είναι πολλά δισεκατομμύρια, ίσως και τρισεκατομμύρια ευρώ. Ο Νίκος ο Λυγερός, τον οποίον γνωρίζετε, παλαιότερα μου είχε πει, διότι είχε ασχοληθεί με μελέτες έρευνας και εκτίμησης του ορυκτού πλούτου της ελληνικής ΑΟΖ, μου είχε πει γύρω στο 2000 όταν ήμουν στην Ελλάδα, ότι ο ορυκτός πλούτος, αυτός που ανήκει στην Ελλάδα, και θα πρέπει να είναι κάποια στιγμή εκμεταλλεύσιμος, εκτιμάται ότι είναι αρκετός για να καλύψει – προσέξτε τί θα σας πω – για να καλύψει κατ᾽ αποκλειστικότητα τις ενεργειακές ανάγκες όλης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για πάνω από 50 χρόνια. Δηλαδή, η Ελλάδα έχει τόσο πράγμα εκεί, που αυτό θα μπορούσε να τροφοδοτήσει όλες τις ανάγκες της Ευρώπης ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ, χωρίς Νορβηγίες, Ρωσίες, από δω, από κει, για πάνω από πενήντα χρόνια! Καταλαβαίνετε για τί ποσά μιλάμε;

Δ.Κ.: Εγώ καταλαβαίνω, αλλά σήμερα βγήκε ο Πρωθυπουργός και μας είπε ότι θα δούμε τί θα δείξουν οι έρευνες. Ποιες έρευνες;

Π.Π.: Ψεύδονται όλοι, κ. Κολιέ. Και δεν είναι ο πρώτος ο Πρωθυπουργός που ψεύδεται, έχουν ψευστεί προηγουμένως ο προηγούμενος ο Πρωθυπουργός, ο Γιώργος Παπανδρέου, έχουν ψευστεί στελέχη και κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και κυβερνήσεων Νέας Δημοκρατίας, έχει ψευστεί – δυστυχώς, σε ανύποπτο χρόνο – και ο νυν Υπουργός των Εξωτερικών. Έχει ψευστεί κατά την έννοια λέγοντας ότι, δεν μας ενδιαφέρει η εξόρυξη. Αλλά αυτά είναι ψεύδη ασύλληπτα για τον απλούστατο λόγο ότι, αυτές οι πλουτοπαραγωγικές πηγές θα προβούν προς εκμετάλλευση. Το ζήτημα είναι εάν η Ελλάδα θα έχει εξασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα ώστε να διασφαλίσει αυτές τις τεράστιες κυβικές εκτάσεις, και απλώς να αναθέσει σε τρίτους, με τις προμήθειές τους, και την ανάγκη για παροχή τεχνογνωσίας και εξορύξεως κλπ, ή αν η Ελλάδα θα αποσυρθεί και θα εκχωρήσει όλο αυτό τον πλούτο και θα είναι αυτή που θα πάρει μια μικρή προμήθεια!Περί αυτού πρόκειται…

Δ.Κ.: Μα, να πάρουμε μια καλή προμηθειούλα εκεί πέρα, να τελειώνουμε. Να τελειώνουμε τέλος πάντων! Αλλά, το θέμα ξέρετε ποιο είναι; Και το ξέρετε καλύτερα από μένα. Ότι αυτή η στρατηγική του ανεξήγητου κατευνασμού, εδώ που είχαμε φτάσει περίμενες ότι η Ελλάδα πραγματικά παίρνει τα πράγματα στα χέρια της και υπερασπίζεται η ίδια τα συμφέροντά της. Και βλέπουμε, αίφνης, να παρουσιάζεται και πάλι αυτό το εντελώς φοβικό, κατευναστικό σύνδρομο. Αλλά την ίδια στιγμή θα πρέπει να πούμε, ότι τα lobby των Ελλήνων της Αμερικής και των Αμερικανών Φιλελλήνων, έχουν εξοργιστεί με τη στάση των ελληνικών κομμάτων, της κυβέρνησης, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ.

Π.Π.: Είναι έτσι σε κάποιο βαθμό.

Δ.Κ.: Το θέτω έτσι, το θέτω σε αυτή τη βάση.

Π.Π.: Ναι, ναι. Είναι έτσι σε κάποιο βαθμό αυτό που λέτε. Ταυτόχρονα, και δεν είναι, με ποια έννοια; Ότι, ξέρετε, στο επίπεδο που συζητούμε είναι τόσο πολύπλοκα τα συμφέροντα και τόσο πολυεπίπεδα, και επίσης η έννοια «ελληνικό λόμπι» ή η έννοια «ομάδα χ» για να μην το προσδιορίσω απλώς στο ελληνικό λόμπι, δεν είναι κάτι συμπαγές και στατικό. Αποτελείται από ανθρώπους, οι οποίοι σε κάποιο βαθμό ταυτίζονται σε μια κοινή γραμμή, και σε κάποιο βαθμό προσπαθούν οι ίδιοι, ή έστω κάποιοι εξ αυτών, να εξυπηρετήσουν και ίδια συμφέροντα. Υπάρχει δηλαδή…

Δ.Κ.: Μα, συγνώμη, εκεί που έβλεπες την Τουρκία στη γωνία, να είναι στη γωνία, ξαφνικά επιστρέψαμε πάλι πίσω σε μια κατευναστική συμπεριφορά και σε μια υποχωρητική στάση άνευ προηγουμένου;

Π.Π.: Αυτό είναι γεγονός. Αυτό είναι γεγονός και είναι μια τραγική εξέλιξη υπό την έννοια ότι εάν αυτή όλη η φοβική στρατηγική προσπάθεια κατευνασμού και μειοδοσίας – διότι περί μειοδοσίας πρόκειται, όταν ο γείτονάς σου δηλαδή έχει επεκτείνει τα Χωρικά του Ύδατα σε Μαύρη Θάλασσα και Ανατολική Μεσόγειο, και εσύ δεν το κάνεις, ακόμη και να υποθέσουμε, στα σημεία όχι που θα τον «ενοχλούσες», αλλά που δεν τον ενοχλείς – αυτό είναι μια πράξη εθνικής μειοδοσίας, η οποία βάζει τη χώρα σε μια περιπέτεια. Διότι δημιουργεί ένα πολύ αρνητικό προηγούμενο προς τη διεθνή κοινότητα. Δηλαδή, αυτή τη στιγμή, στο παράδειγμα που αναφερθήκατε, της απουσίας της ηγεσίας από τα ακριτικά μας φυλάκια στα νησιά, το Πάσχα, το μήνυμα που δίνει είναι ότι «ναι, εμείς τελικά έχουμε μπει στο τρυπάκι της λογικής της Τουρκίας που αμφισβητεί την κυριότητα όλων αυτών των νησιών» και με το να απέχουμε από την παρουσία μας εκεί, στην ουσία καταφάσκουμε το δικό τους επιχείρημα. Αυτό έχει τεράτιο αποτύπωμα, και, αν θέλετε, κατ᾽ εμέ έχει πολύ μεγαλύτερο κόστος από την καμπάνια TurkAegean, που φυσικά είναι άλλη μια ήττα στην ίδια ακριβώς λογική. Δηλαδή, το ότι αφήσαμε την Τουρκία να καθιερώσει το brand name Turkaegean διεθνώς.

Δ.Κ.: Αυτό πάλι τί είναι, TurkAegean, που καθιερώθηκε και διεθνώς;

Π.Π.: Αυτό είναι ακριβώς άλλη μια ήττα στο επίπεδο το τουριστικό, που φυσικά για την Τουρκία δεν είναι απλώς τουριστικό. Διότι η εκχώρηση ενός τέτοιου brand name και ταυτόχρονα του δικαιώματος της Τουρκίας να λέει ότι «κοιτάξτε, έχουμε Αιγαίο» είναι έκφανση της γενικότερης τουρκικής στρατηγικής αναθεωρητισμού, η οποία δεν αποδέχεται το status των ελληνικών νησιών. Πρέπει να το πάρουμε χαμπάρι στην Ελλάδα ότι περί αυτού πρόκειται. Η Τουρκία αυτή τη στιγμή αμφισβητεί όλη τη Θράκη μας, την οποία ονομάζουν Δυτική Θράκη, όλα τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, φυσικά το Καστελλόριζο είναι ανύπαρκτο γι᾽αυτούς ως Ελλάδα γιατί τους κλείνει την ΑΟΖ, και φυσικά δεν πρόκειται να συζητήσουν ποτέ το ζήτημα της αποχώρησης από τη βόρεια Κύπρο.

Δ.Κ.: ​Μάλιστα. Τί να πω ρε παιδί μου.

Π.Π.: Περί αυτού πρόκειται, λοιπόν, και όλα αυτά είναι επιμέρους στρατηγικές εκδηλώσεις. Όσον αφορά στο TurkAegean, εδώ υφίσταται και άλλο ένα δίδαγμα για τον Έλληνα ψηφοφόρο, αν θέλετε, και τον Έλληνα πολίτη. Ότι, το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι «δεν είμασταν εμείς που πουλήσαμε τη Μακεδονία, ήταν οι άλλοι» ανατρέπεται, διότι στην περίπτωση του TurkAegean αποδεικνύουν ότι ούτε αυτοί ενδιαφέρθηκαν να σώσουν ένα όνομα! Και στο βαθμό που η Μακεδονία ήταν όνομα και ιστορία…

Δ.Κ.: Τί να κάνουμε; Να σηκωθούμε και να φύγουμε από αυτόν τον τόπο; Να έρθουν κάποιοι άλλοι; Μπορεί να είναι πιο άξιοι από εμάς…

Π.Π.: Κοιτάξτε, αν θα σηκωθούμε να φύγουμε εμείς, ή αν πρέπει με κάποιο τρόπο να διώξουμε αυτούς, δεν ξέρω. Πάντως, ο ελλαδικός πληθυσμός έχει τα τελευταία δέκα χρόνια υποστεί μείωση της παραγωγικής μονάδας του, εννοώ της ηλικίας από 25 μέχρι 35 συν πλην, κατά περίπου 600 χιλιάδες ψυχές. Εσείς ξέρετε καλύτερα από μένα ότι η Θράκη μας ερημώνει. Άκουγα τις προάλλες, αναφερόσασταν σε κάποια εκπομπή σας στο πώς η Ορεστιάδα έχει μετατραπεί σε Νέα Βύσσα (πληθυσμιακά). Συρρικνώνεται λοιπόν ο πληθυσμός της Θράκης. Εγώ αναρωτιέμαι, τί έχουν απογίνει οι τρεις Αναπτυξιακοί Νόμοι των τελευταίων 30–40 ετών, και επίσης, αναρωτιέμαι αν αυτή η πολυπόθητη Ανάπτυξη είναι αυτή η στρατιωτική ανάπτυξη που προσφέρουμε με την παραχώρηση του λιμένος στην Αλεξανδρούπολη στους Αμερικανούς, οι οποίοι ενδεχομένως να πετάνε κάτι πινάκια φακής δεξιά και αριστερά…

Δ.Κ.: Πάντως, εμείς, αυτοί μπορεί να πετάνε πινάκια φακής, εμείς πετάμε χαρταετό. Δεν υπάρχει περίπτωση, αυτά τα οποία συμβαίνουν πλέον και ιδιαίτερα τον τελευταίο ενάμιση μήνα, είναι ανεξήγητα. Είναι ανεξήγητα, δηλαδή, να σας πω μόνο αυτό. Ότι όλες οι ελληνικές επιχειρήσεις, που είναι πάρα πολλές και βρίσκονται στη Βουλγαρία, απασχολούν πάνω από 60 χιλιάδες εργάτες! Αυτές οι εταιρείες είτε πριμοδοτήθηκαν τότε επί Σημίτη να φύγουν από την Ελλάδα, ή η φορολογία τους ανάγκασε να μεταβούνε στη γειτονική Βουλγαρία ή Ρουμανία. Την ίδια στιγμή στη Βουλγαρία, με 70 χιλιάδες τζίρο δεν έχεις ούτε ένα ευρώ φόρο, αγαπητέ μου. Ούτε ένα ευρώ φόρο! Και την ίδια στιγμή η Τουρκία φτιάχνει autobahn, autobahn στην κυριολεξία, για το Καπετάν–Αντρέεβο, για τη Βουλγαρία, ούτως ώστε να έχει την απευθείας σύνδεση. Εμείς, αγαπητέ μου, είμαστε με ένα περίπτερο στο Τελωνείο εδώ και με μια κατάσταση ανομολόγητη.

Π.Π.: Έτσι ακριβώς, δυστυχώς. Και αναρωτιέμαι, και δεν ξέρω αν εσείς μπορείτε να μου απαντήσετε, τί στην ευχή έχει κάνει τα τελευταία 4 χρόνια αυτή η περίφημη Επιτροπή η Διακομματική του Κοινοβουλίου για τη Θράκη, όπου προΐστατο η κυρία Μπακογιάννη; Τί έκαναν;

Δ.Κ.: Μα βγάλανε ίδιο νόμο, Αναπτυξιακό Νόμο για τον Έβρο, να τώρα το είπατε, έναν Αναπτυξιακό Νόμο βγάλαν για τη Θράκη υποτίθεται, αλλά αυτός ο νόμος δεν έχει ειδικά κίνητρα για τον βόρειο Έβρο, για να μπορέσουν οι άνθρωποι και πάλι να επανεγκατασταθούν στις περιοχές από τις οποίες φύγανε. Είναι δώρον άδωρο. Είναι μια τρύπα στο νερό. Αυτό είναι, αγαπητέ μου.

Π.Π.: Μάλιστα. Μάλιστα. Επομένως εδώ, και είναι φυσικά πολλά ζητήματα, ακούω, και είχα ακούσει με λύπη μου προ μηνών, τη μεγάλη καταστροφή λίγο παραδίπλα, στο Παπίκιο, αλλά και το Δάσος της Δαδιάς. Είναι μια αιμορραγία τραγική ο τρόπος με τον οποίον το λαθρομεταναστευτικό αφήνει το αποτύπωμά του στη Θράκη. Αυτό, ελπίζω ο φράχτης σε κάποιο βαθμό να λειτουργήσει, μολονότι πάντα, εάν η Ελλάδα δεν πάψει και πάλι ως κεντρική κυβέρνηση να δώσει διεθνώς το μήνυμα ότι «ξέρετε, κύριοι, κλείσαμε», δεν σου κάνει κανένας φράχτης τίποτε, εάν δεν υπάρξει αυτό το μήνυμα. Και δυστυχώς φοβάμαι, ότι η διαπλοκή και σε αυτό το επίπεδο έχει τόσο μεγάλο βάθος, είναι τόσο μεγάλα τα μεγέθη των ομάδων και των ανθρώπων που εμπλέκονται στη διαχείριση της παράνομης μετανάστευσης και τόσο πολλά τα χρήματα που διακινούνται από την κορυφή την πολιτική μέχρι τα νύχια της κοινωνίας της τοπικής, διότι και η τοπική κοινωνία έχει μεγάλη ευθύνη. Το είδαμε, εγώ τουλάχιστον το είδα πολύ καλά στο ζήτημα του Φυλακίου στον Έβρο, πώς σε κάποιο βαθμό προδόθηκε εκ των έσω από την Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Ορεστιάδα. Λοιπόν, έχουμε όλοι ευθύνη.

Και άρα αυτή τη στιγμή δύο δρόμοι υπάρχουν: είτε θα αναλισκόμαστε στο να αναλύουμε τα προβλήματα, και εν πάσει περιπτώσει, είναι σημαντικό αυτό, γιατί τα βάζουμε στο χαρτί στη σειρά και έχουμε μια εικόνα του πού βρισκόμαστε.

Ή, θα περάσουμε σε μία δράση και αυτή τη στιγμή αυτή η δράση έχει τη μορφή της ψήφου στις εθνικές εκλογές. Και εδώ πρέπει να σας πω ότι, αυτό που κάνετε εσείς από την εκπομπή σας είναι πάρα πολύ σημαντικό. Δυστυχώς, το κάνετε περιφερειακά κανάλια, εσείς δηλαδή στην Αλεξανδρούπολη, προχθές ήμουν με τον κύριο Σαχίνη στην Κρήτη, βλέπουμε δηλαδή ότι τα κέντρα, η Αθήνα, οι μεγάλες πόλεις, η Θεσσαλονίκη, δεν ενδιαφέρονται για τα άκρα της χώρας. Και ξέρετε, είναι σαν μια καρδιά η οποία στέλνει αίμα και σου λέει, «ε, εντάξει, δεν χρειάζεται να πάει μέχρι τα δάχτυλα, δεν βαριέσαι!». Αυτά, η συνέπειά τους θα είναι ακρωτηριασμός. Και είναι θέμα χρόνου. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό αυτό που κάνετε, να συμβάλλετε στην αφύπνιση του Έλληνα σήμερα, πρωτίστως να συνειδητοποιήσει ότι από το δημόσιο διάλογο σε κεντρικό επίπεδο απέχει παντελώς η ατζέντα των εθνικών θεμάτων. Δεν σας κάνει εντύπωση αυτό, Κε Κολιέ;

Δ.Κ.: Μου κάνει εντύπωση.

Π.Π.: Άκρα του τάφου σιωπή…

Δ.Κ.: Άκρα του τάφου σιωπή, τίποτα. Άχνα!

Π.Π.: Δηλαδή, εγώ γιατί να μην δικαιούμαι να σκεφτώ ότι τα έχουνε μιλημένα; Όταν μάλιστα, διαπιστώνω διαβάζοντας διατυπώσεις ανώτατων στελεχών. Προχθές μάλιστα, πριν κάποιες μέρες ο κύριος Δένδιας το επανέλαβε λέγοντας, χαίρομαι λέει, που υπάρχει ομοφωνία στο ελληνικό πολιτικό σύστημα για τα κρίσιμα ζητήματα. Κι εγώ με το μυαλό μου, κι αν θέλετε σκεπτόμενος και λίγο παραπέρα, λέω «τί είδους ομοφωνία, δηλαδή, Κε Υπουργέ; Είναι μια ομερτά; Όπου έχουμε συμφωνήσει όλοι;» Κι εν πάσει περιπτώσει, ποια είναι τα διακυβεύματα εδώ; Δηλαδή, είναι δυνατόν να νομίζουν κάποιοι ότι θα μπορούν να γκριζάρουν σταδιακά όλη την ανατολική Ελλάδα; Ο Σοϊλού προχθές έλεγε «η Τουρκική Δυτική Θράκη μας» και δεν θα βγάζει κανείς τσιμουδιά στην Ελλάδα;

Δ.Κ.: Μα, αγαπητέ μου, εδώ ήρθε ο Πρόεδρος της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, του ανώτατου πολιτικού οργάνου, στη Θράκη και κανένας δεν μίλησε, δεν είπε τίποτα! Και οι δικοί μας δεν πήγαν να πουν Χριστός Ανέστη στη Χίο!

Π.Π.: Έτσι. Για να μην πάμε παραπέρα, και να πούμε ότι επιτέλους η Ελλάδα πρέπει να θέσει ζήτημα ισοκυρίας και αμοιβαιότητας μεταξύ των Προξενικών Αρχών σε Ελλάδα και Τουρκία. Δεν είναι δυνατόν η Τουρκία να έχει τέσσερα Προξενεία στην Ελλάδα, σε Κομοτηνή, Θεσσαλονίκη, Νέο Ψυχικό και Ρόδο, εμείς να έχουμε τρία, Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη, Ανδριανούπολη, το ένα διακοσμητικό σχεδόν, κι εδώ η Ελλάδα να μην θέτει ζήτημα και να ζητάει καταγραφή και ενημέρωση απόλυτη από την Τουρκία του τί παράγουν αυτά τα Προξενεία! Και να αξιολογήσει και να διαπραγματευτεί ενδεχομένως το κλείσιμο του ενός. Αυτά είναι εγκλήματα, ξέρετε, κ. Κολιέ, που γίνονται.

Δ.Κ.: Θα ξαναβρεθούμε και πάρα πολύ σύντομα με αυτό το Συνυποσχετικό λοιπόν, που ένας Θεός ξέρει τί συνυποσχέθηκαν. Αλλά θα το δούμε πάρα πολύ σύντομα.

Π.Π.: Κοιτάξτε, πρέπει πριν τις εκλογές, οι οποίες είναι σε λιγότερο πλέον από 30 ημέρες, ο Έλληνας ψηφοφόρος,ανεξαρτήτως – εγώ δεν απευθύνομαι αυτή τη στιγμή σε ψηφοφόρο χ, ψ κόμματος ή χρώματος – απευθύνομαι σε έναν Έλληνα πολίτη ο οποίος έχει έγνοια για την πατρίδα του και τον τόπο του, άρα έχει το χρέος, να απαιτήσει πρωτίστως από τον εαυτό του και από το σύστημα δευτερευόντως, ποιες είναι, τί προτίθεται να πράξει – που είναι, αν θέλετε, κι ένα εύλογο ερώτημα: δηλαδή, σου ζητάει ο άλλος την ψήφο σου για να κυβερνήσει. Τί πιο φυσιολογικό να τον ρωτήσεις: Ωραία, πες μου τί έχεις στο μυαλό σου!

Άρα, λοιπόν, ο Έλληνας έχει το απόλυτο δικαίωμα, και το υποψήφιο σύστημα προς διακυβέρνηση έχει την απόλυτη υποχρέωση να τον ενημερώσει και να του ανοίξει τα χαρτιά του.

Και το δεύτερο σημείο που θέλω να πω, και κλείνω με αυτό, είναι ότι θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό σε αυτές τις εκλογές, ήδη από τον πρώτο γύρο, να υπάρχει πολύ μεγάλη συμμετοχή.

Δ.Κ.: ​Πρέπει να υπάρχει. Ναι.

Π.Π.: Διότι όσο μικρότερη είναι η συμμετοχή στις εκλογές, τόσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός ολοκληρωτισμούτου πρώτου. Διότι όσο μικρότερη η συμμετοχή, τόσο μικρότερη η έκφραση της δημοκρατίας.

Δ.Κ.: Θέλω να σας ευχαριστήσω από καρδιάς, να είστε γερός, να είστε δυνατός, και να υποσχεθώ πολύ σύντομα «εις το επανιδείν»!

Π.Π.: Κι εγώ να σας ευχαριστήσω θερμά κύριε Κολιέ. Να είστε καλά, καλή εβδομάδα.

Δ.Κ.: Να είστε γερός, να είστε καλά, καλή εβδομάδα.

Πηγή: https://radiomax.gr/παναγιώτης-παύλος-η-προσπάθεια-κατευ/

Απομαγνητοφώνηση: Παναγιώτης Παύλος, Τρίτη 25 Απριλίου 2023, Όσλο.

Όσλο, Πάσχα 2023: Τί ακριβώς εννοείτε με τις «θαλάσσιες ζώνες», κύριε Πρωθυπουργέ;

Στιγμιότυπο από τη συνάντηση των κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν στο «ανάκτορο του Βαχντετίν», στην Κωνσταντινούπολη, την Κυριακή 13 Μαρτίου 2022.

Άγιο και Μέγα Σάββατο χθες. Η Ημέρα που κάθε ανθρώπινο στόμα οφείλει να σιγά και κάθε ανθρώπινη σάρκα να στέκεται με φόβο και τρόμο μπρός στο ασύλληπτο Μυστήριο της Καθόδου του Θεανθρώπου Χριστού στον Άδη, υπέρ της ημών σωτηρίας.

Ας μου συγχωρεθεί όμως το σπάσιμο αυτό της σιωπής χάριν των αδελφών Ελλήνων, των οποίων η ευλογημένη πατρίδα σέρνεται από επικίνδυνη ανευθυνότητα σε ολισθηρές, δίχως επιστροφή, ατραπούς.

Κατά τη προχθεσινή συνέντευξή του, τη Μεγάλη Παρασκευή, στην εφημερίδα Παραπολιτικά και τον δημοσιογράφο Κώστα Παπαχλιμίντζο, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας προέβη στην ακόλουθη δήλωση. Είπε αυτολεξεί ο κ. Μητσοτάκης ότι επεδίωξε κατά την Πρωθυπουργία του ένα «ειλικρινές πλαίσιο ουσιαστικού διαλόγου με σκοπό να αντιμετωπίσουμε το βασικό ζήτημα, το οποίο αποτέλεσε και την εστία των διαφορών μας με την Τουρκία εδώ και πολλές δεκαετίες, που δεν είναι άλλο από την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο» (https://www.primeminister.gr/2023/04/14/31687).

1. Ας φωτίσουμε καταρχήν, για όσους δεν γνωρίζουν τί σημαίνει αυτή η δήλωση του Πρωθυπουργού, και προτού τη συνδέσουμε με ορισμένες διόλου ευχάριστες διαπιστώσεις, τα εξής. Παραπέμπω πρωτίστως στην Αμερικανική Εθνική Ωκεανική και Ατμοσφαιρική Διοίκηση (National Oceanic and Atmospheric Administration: https://www.noaa.gov/maritime-zones-and-boundaries), όπου επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, ότι «Οι θαλάσσιες ζώνες που αναγνωρίζονται από το διεθνές δίκαιο περιλαμβάνουν τα Χωρικά Ύδατα, την Συνορεύουσα Ζώνη, την Υφαλοκρηπίδα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) […]». Αυτός ο ορισμός, και οι συνεπαγωγές του είναι αλφαβητάρι κάθε στοιχειώδους κατάρτισης περί του Διεθνούς Δικαίου, του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας και φυσικά και των ζητημάτων που άπτονται των τουρκικών αξιώσεων εις βάρος της Ελλάδος, αυτό που συμπεριληπτικά εννοούμε με τον όρο «ελληνοτουρκικά» όπως εξάλλου διατρανώνει σύσσωμο το ελληνικό σύστημα πολιτικών ελίτ.

2. Ας επισημανθεί, συμπληρωματικά για όσους δεν γνωρίζουν, ότι τα Χωρικά Ύδατα είναι εθνικό έδαφος, δηλαδή εθνική κυριαρχία κατά τον ίδιο τρόπο που εθνική κυριαρχία είναι οι εγκαταστάσεις της Πρωθυπουργικής κατοικίας στο Κολωνάκι. Εκτείνονται δε αυτή τη στιγμή στα 6 ναυτικά μίλια στο κεντρικό, ανατολικό, νότιο και νοτιοανατολικό Αιγαίο, ενώ η Ελλάδα διατηρεί, και πάλι βάσει του Διεθνούς Δικαίου, το δικαίωμα μονομερούς επέκτασής τους στα 12 ναυτικά μίλια, όπως ήδη πραγματοποίησε προ καιρού η παρούσα κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στο Ιόνιο.

3. Αυτό, λοιπόν, που είπε ο Πρωθυπουργός εχθές, Μεγάλη Παρασκευή του έτους 2023, είναι ότι, αυτό το μονομερές ζήτημα εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας, και το δικαίωμα αύξησης του ελληνικού εθνικού εδάφους, το έχει ενταγμένο στο πακέτο των ζητημάτων για τα οποία αναγνωρίζει και αποδέχεται ο ίδιος, ως Πρωθυπουργός της Ελλάδας, ότι έχει λόγο η Τουρκία.

Δεν είμαι άνθρωπος εμπαθής, ούτε έχω κάτι προσωπικό με τον Πρωθυπουργό της πατρίδας μου, όπως ο προσεκτικός ακροατής και αναγνώστης των δημόσιων παρεμβάσεών μου μπορεί έξυπνα να διαπιστώσει.

Επιπλέον, αν κάποιος αντέτεινε ότι, για την εν λόγω διατύπωση του Πρωθυπουργού ευθύνεται το αντίστοιχο ερώτημα του δημοσιογράφου, ο οποίος ρώτησε τον Κο Μητσοτάκη: «θα αναλάβετε κάποια πρωτοβουλία στην κατεύθυνση της επίλυσης του Κυπριακού και της διευθέτησης του ζητήματος των θαλάσσιων ζωνών με την Τουρκία;», θα λάμβανε την απάντηση ότι καμία ερώτηση σε προεκλογική συνέντευξη Πρωθυπουργού χώρας δεν διατυπώνεται χωρίς προηγουμένως να έχει εγκριθεί από το επιτελείο του Πρωθυπουργού. Στην περίπτωση δε που, κάλλιστα, ένας όψιμος, και συχνά τυφλός, υποστηρικτής και λάτρης του εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος και Πρωθυπουργού, από την πληθώρα προσωπολατρών που ευδοκιμεί στην πατρίδα μας, αντέτεινε: «πού βλέπεις το πρόβλημα; ο Πρωθυπουργός απήντησε απλώς μια ερώτηση με τον ίδιο τρόπο που αυτή τέθηκε…», η απάντηση προς αυτόν βρίσκεται στο ανωτέρω σημείο 2. Οπότε προχωρώ στα υπόλοιπα κρίσιμα σημεία που συνθέτουν το διόλου ευχάριστα αποκαλυπτόμενο παζλ στα ελληνοτουρκικά.

4. Θυμίζω στους αναγνώστες ότι την ίδια διατύπωση είχε επιλέξει ο Πρωθυπουργός και πριν από 2 χρόνια, την 25η Ιανουαρίου 2021, ενώπιον της τότε Υπουργού Άμυνας της Γαλλίας Florence Parly: «(…) Γιατί η ειλικρίνεια και η ισορροπία είναι προϋποθέσεις που ευνοούν τον διάλογο για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών που είναι και το αντικείμενο των διερευνητικών» (https://www.primeminister.gr/2021/01/25/25705). Αξίζει να σημειωθεί ότι τότε είχα επισημάνει το πρόβλημα, μιλώντας σε σχετικό άρθρο μου για «δημιουργική ασάφεια της κυβέρνησης» στο ζήτημα των ελληνοτουρκικών (https://twitter.com/PGPavlos/status/1646530589447835655?s=20), καθώς τότε το Μέγαρο Μαξίμου μιλούσε για διαπραγμάτευση θαλασσίων ζωνών, ενώ το Υπουργείο Εξωτερικών αναφερόταν δια του Υπουργού Δένδια στη μοναδική διαφορά με την Τουρκία, αυτήν της οριοθέτησης Υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Είναι δε πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι η Αλβανίδα ομόλογος του Έλληνα ΥΠΕΞ, οι σχέσεις της χώρας της οποίας με την Τουρκία είναι γνωστές, στις διμερείς συναντήσεις τους μιλούσε για διευθέτηση του ζητήματος «οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών» (https://www.parapolitika.gr/politiki/article/1238932/dendias-ti-suzitise-me-tin-alvanida-omologo-tou-i-lusi-gia-tis-thalassies-zones-tha-vrethei-sti-hagi/).

Δεν είναι δυνατόν να υπεισέλθω στο παρόν σε όλες τις κρίσιμες λεπτομέρειες. Θέλω, ωστόσο εμφατικά να επισημάνω τα εξής σχετικά με το ερώτημα: ποιος υποδεικνύει στον Έλληνα Πρωθυπουργό την αναφορά σε θαλάσσιες ζώνες εν συνόλω;

5. Το 2021 Διπλωματική Διευθύντρια του Πρωθυπουργού ήταν η Πρέσβης Σουρανή, νύν Πρέσβης της Ελλάδας στη Ρώμη, ενώ σήμερα Διπλωματική Διευθύντριά του είναι η Πρέσβης Μπούρα. Το ότι παρά την αλλαγή διπλωματικών διευθυντών η θέση του Πρωθυπουργού Μητσοτάκη για διαπραγμάτευση εν συνόλω των θαλασσίων ζωνών παραμένει ίδια, συνεπάγεται λογικά, αν και όχι εξαντλητικά, τα εξής:

a. Είτε η συμπερίληψη στο τραπέζι διαλόγου με την Τουρκία του μονομερούς δικαιώματος της Ελλάδας για επέκταση των Χωρικών Υδάτων στα ανατολικά και νότια του Αιγαίου, συνιστά πάγια θέση του Υπουργείου Εξωτερικών την οποία προωθούν ομόφωνα οι διπλωματικοί σύμβουλοι του Πρωθυπουργού. Η πιθανότητα αυτή είναι μικρή, όχι μόνον διότι τουλάχιστον μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2022 ο Υπουργός των Εξωτερικών Δένδιας διατράνωνε παντού ως μοναδική διαφορά μας με την Τουρκία την οριοθέτηση Υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, αλλά και διότι τυχαίνει να γνωρίζω τις απόψεις πολλών εξαίρετων εν ενεργεία Ελλήνων διπλωματών του Υπουργείου Εξωτερικών αλλά και Πρέσβεων επί τιμή.

b. Είτε η συμπερίληψη αυτή δεν προέρχεται από διπλωμάτες του Υπουργείου Εξωτερικών, γι᾽ αυτό και παραμένει σταθερή παρά την αλλαγή διπλωματικών διευθυντών του Πρωθυπουργού. Η πιθανότητα αυτή είναι αυξημένη, όπως δείχνουν και φωνές που φθάνουν στην Αθήνα έξωθεν και ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει ζήτημα με την αναφορά σε θαλάσσιες ζώνες, διότι έστω κι έτσι «Η Χάγη θα δώσει στην Ελλάδα αυτό που νόμιμα δικαιούται». Απορίας άξιον βεβαίως, παραμένει το γιατί θα πρέπει η Ελλάδα να συζητήσει με την Τουρκία για επέκταση Χωρικών Υδάτων, πολλώ δε μάλλον για σημεία όπου η απόσταση από τις τουρκικές ακτές δεν απαιτεί επιστράτευση μέσων γραμμών, τη στιγμή μάλιστα που η Τουρκία έχει ασκήσει μονομερώς επέκταση των ΧΥ της στα 12 ναυτικά μίλια σε Μαύρη Θάλασσα και Ανατολική Μεσόγειο!

c. Είτε η συμπερίληψη αυτή είναι στρατηγική επιλογή του Πρωθυπουργού, που εντάσσεται στο πλαίσιο τεχνασμάτων από ελληνικής πλευράς για τον κατευνασμό της Τουρκίας, κάθε φορά που αυτό είναι απαραίτητο κατά τα τελευταία τρία τουλάχιστον χρόνια, πολλώ δε μάλλον τώρα εν όψει εκλογών. Το ενδεχόμενο αυτό είναι ιδιαίτερα πιθανό, εάν λάβει κανείς υπόψιν τα εξής:

i. Τις θέσεις του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας Ντόκου, ο οποίος προέρχεται από περιβάλλον γνωστό για τις κατευναστικές θέσεις του, όπως και τις δημόσιες τοποθετήσεις πολλών συνομιλητών του Πρωθυπουργού προερχόμενων από το ίδιο περιβάλλον.

ii. Την πρόσφατη μερική επέκταση εθνικών Χωρικών Υδάτων, μόνο στο Ιόνιο στα 12 ναυτικά μίλια, και την εξαίρεση των τμημάτων της θαλάσσιας συνοριογραμμής Σαμοθράκης – Συμπλέγματος Μεγίστης και Ρόδου – Κρήτης από αντίστοιχη επέκταση.

iii. Τη μερική οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο.

iv. Την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και της απαίτησης αποστρατικοποίησής των, δια στόματος Τούρκου ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου.

v. Την πρόσφατη επέκταση του casus belli ακόμη και για το ενδεχόμενο επέκτασης των ΧΥ στην Κρήτη, δια στόματος του συμβούλου του Τούρκου Προέδρου, Καλίν.

vi. Την απολύτως συνειδητή επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης να παρέχει κάθε μέσο προς επίτευξη κλίματος ειρήνης και φιλίας με το τουρκικό καθεστώς, επιλογή που εκφράζεται από την πρόσφατη «εμφάνιση ικέτου» του Υπουργού Άμυνας Παναγιωτόπουλου με τον Τούρκο ομόλογό του στις σεισμόπληκτες περιοχές της Τουρκίας. Εμφάνιση ικέτου, ακόμη και όταν ο Ακάρ ευχόταν μπροστά του ευθέως «να γίνει το Αιγαίο μια θάλασσα φιλίας δημιουργώντας ένα μόνιμο περιβάλλον συνεργασίας». Ωσάν δηλαδή το Αιγαίο να μην είναι ελληνικό έδαφος, αλλά TurkAegean οικόπεδο εξ αδιαιρέτου!

vii. Τις θέσεις του μπλοκ κατευνασμού, συμπεριλαμβανομένων φωνών κορυφαίων πρωτοκλασάτων στελεχών της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ, του πρώην Ποταμιού, κλπ, αλλά και του Τύπου κατευνασμού, όπως η άλλοτε ιστορική εφημερίδα της Ελένης Βλάχου και μια σειρά Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης της λίστας Πέτσα. Χαρακτηριστικά προς αυτό, θυμίζω την πρόσφατη συνέντευξη της Ντόρας Μπακογιάννη στον δημοσιογράφο Γιώργο Σαχίνη, όπου ούτε λίγο ούτε πολύ, η πρώην Υπουργός των Εξωτερικών έδειξε ότι το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος είναι προτιμότερο, και πιο μοντέρνο, να διευθετηθούν up to bottom ως τμήματα ενός ενιαίου Χώρου, παρά να αγωνίζεται παλαιομοδίτικα η Ελλάδα να προασπίζεται τα δίκαια της εθνικής κυριαρχίας της ως Χώρα με κεκτημένα εθνικής κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων υπογεγραμμένα πρωτίστως με αίμα και εν συνεχεία με διεθνείς Συνθήκες, κι έτσι να διασφαλίζει την ειρήνη και ευημερία στην περιοχή, bottom up.

d. Είτε, τέλος, ο Πρωθυπουργός χρησιμοποιεί τους όρους εν αγνοία του, κάτι που θα ήταν ασφαλώς και το πλέον επικίνδυνο, καθώς αυτό συμβάλλει στη διαμόρφωση νέου status quo άνευ συνειδήσεως και εξουσιοδοτήσεως. Το γεγονός βέβαια, ότι κατά το φετινό Πάσχα το Σύμπλεγμα Μεγίστης και το Καστελλόριζο αφέθηκε μέχρι στιγμής δίχως επίσκεψη ανώτατων αξιωματούχων της πολιτειακής και πολιτικής ηγεσίας της χώρας, αλλά και το ότι ο Α/ΓΕΕΘΑ επισκέφθηκε μόνον ηπειρωτικές ακριτικές περιοχές της Θράκης και όχι νησιωτικά –προσέξτε – νησιωτικά ακριτικά φυλάκια, αφήνει μικρά περιθώρια γι᾽ αυτό το ενδεχόμενο…

Επομένως, ο κύριος Μητσοτάκης έχει ως σοβαρός ηγέτης την υποχρέωση: είτε να εξηγήσει τί εννοεί αναφερόμενος σε θαλάσσιες ζώνες, δεδομένου ότι με τη δήλωσή του αυτή συμπεριλαμβάνει και τα εθνικά Χωρικά Ύδατα στο τραπέζι διαλόγου με την Τουρκία.

Είτε να διευκρινίσει ρητά ότι δεν έχει στο μυαλό του κάποια συζήτηση περί εθνικής κυριαρχίας, όπως δυστυχώς προκύπτει λογικά από τα ανωτέρω αν φυσικά μιλάμε όλοι τα ίδια ελληνικά, αλλά αποκλειστικά και μόνον το ζήτημα οριοθέτησης Υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.

Ή, μήπως, εν τέλει, έχουμε πλέον επιστρέψει στο δόγμα του από βορρά κινδύνου, κάτι που δικαιολογεί απολύτως τη φύση των υπερεξοπλισμών μας και των στρατιωτικών διευκολύνσεων, και άρα, μικρή σημασία πια έχει το αν μιλάμε για θαλάσσιες ζώνες, υφαλοκρηπίδα ή ΑΟΖ;

Χριστός Ανέστη!

Το κείμενο αυτό το έγραφα Μέγα Σάββατο του 2023, στον άμεσο απόηχο της συνέντευξης του Πρωθυπουργού σε αθηναϊκή εφημερίδα. Δημοσιεύθηκε και αναδημοσιεύεται σε σειρά μέσων, όπως το Hellas Journal, το Newsbreak, η Νέα Κρήτη, το Olympia.gr κλπ.

Συνέντευξη με τον Ανδρέα Παπακυριακόπουλο στο Alert TV, για τις πρόσφατες εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά – Μέρος Α’: Δευτέρα 4/4/2023

Συνέντευξη με τον Ανδρέα Παπακυριακόπουλο στο Alert TV, για τις πρόσφατες εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά – Μέρος Β’: Μ. Δευτέρα 11/4/2023

Η «επίθεση» συνεννόησης της Τουρκίας και οι εγχώριοι επισπεύδοντες: Συνέντευξη με τον Γιώργο Σαχίνη στο ραδιόφωνο 98.4, Πέμπτη 6/4/2023.

Ο ερευνητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Όσλο στη Νορβηγία, Παναγιώτης Παύλος, μιλάει στον ραδιοφωνικό σταθμό 98.4 και τον δημοσιογράφο Γιώργο Σαχίνη, για το επίπλαστο επικοινωνιακά κλίμα ηρεμίας και συνεννόησης Ελλάδας και Τουρκίας, την αναθεωρητική ατζέντα βάθους έναντι του Ελληνισμού από την Άγκυρα, αλλά και το πώς αντιλαμβάνονται τις σχέσεις αυτές οι Ευρωπαίοι και οι μεγάλοι παίχτες ισχύος. Υποστηρίζει ότι είναι ανεξήγητο να εμφανίζεται η ελληνική πολιτική σκηνή ως επισπεύδουσα σε μια υπόθεση που η Τουρκία δεν έχει αλλάξει τίποτα από το διεκδικητικό της πλαίσιο σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου, ενώ αναφέρεται με παραδείγματα στο πώς κινείται η τουρκική διπλωματία σε όλα τα επίπεδα στο εξωτερικό. Αίσθηση η Νορβηγία προκαλούν τέλος τα όσα λέει για το πώς αξιοποίησε τον υποθαλάσσιο πλούτο της οικονομικά και κοινωνικά σε αντίστιξη με την Ελλάδα, η οποία πελαγοδρομεί στην αξιοποίηση των δικών της πλούσιων υδρογονανθράκων, χωρίς να έχει καν κάνει αυτό που θεωρείται το Α και το Ω, την επέκταση των Χωρικών Υδάτων της στα 12 ναυτικά μίλια και την οριοθέτηση ΑΟΖ ξεκινώντας από τις θέσεις βάσης, την αιγιαλίτιδα και το κλείσιμο κόλπων με συντεταγμένες.

Ακούστε τη συνέντευξη στο αρχείο που ακολουθεί:

Πηγή: https://www.neakriti.gr/article/editors-blogs/1710107/panagiotis-paulos-i-epithesi-sunennoisis-tis-tourkias-kai-oi-eghorioi-epispeudodes/

“Κριτές, θὰ μᾶς δικάσουν οἱ ἀγέννητοι, οἱ νεκροί”: Τί πρέπει να πει στο Κογκρέσο ο Πρωθυπουργός…*

Από την υποδοχή του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη διπλή Συνεδρίαση του Κογκρέσου των ΗΠΑ, Ουάσινγκτον, 17 Μαΐου 2022. (φωτογραφία via @Primeminister)

Σε μια αποστροφή της κατακλείδας παρέμβασής του στο πρόσφατο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι μεταβαίνει στις ΗΠΑ, όπου θα απευθύνει ιστορική ομιλία στο Κογκρέσο ως Πρωθυπουργός όλων των Ελλήνων.

Κι αν αυτή είναι μια επισήμανση που ο κάθε Έλληνας επιθυμεί να ακούσει, κρύβει μέσα της ωστόσο, μια βαριά υποχρέωση, που προϋποθέτει πολλή ανδρεία για να διεκπεραιωθεί. Διότι Πρωθυπουργός όλων των Ελλήνων δεν σημαίνει, μόνον των ζωντανών, αλλά και των τεθνεώτων, εκείνων μάλιστα των αναρίθμητων που θυσίασαν τη ζωή τους για τις πανανθρώπινες αλήθειες και τις αξίες αυτές που πρώτος γνώρισε ο Ελληνισμός και τις υπηρετεί, εδώ και 4 χιλιετίες, μεταδίδοντάς τες σε όλη την ανθρωπότητα, και που και η Αμερική (ανα)γνωρίζει στους τελευταίους λίγους αιώνες ύπαρξής της.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο κύριος Μητσοτάκης έχει μια δύσκολη αποστολή, για την εκτέλεση της οποίας απαιτείται μαεστρία, τέχνη, αλλά κυρίως μνήμη. Εύλογα, φαντάζεται κανείς ότι μια τέτοια ομιλία θα ξεκινήσει με αναφορά στην ιστορική πορεία του Ελληνισμού ως του τρόπου εκείνου πρωτίστως, και εν συνεχεία του τόπου, ο οποίος γέννησε τη δημοκρατία, τη φιλοσοφία, την πολιτική, την επιστήμη, την τέχνη, τον πολιτισμό εν γένει. Αλλά και που επί χιλιετίες διδάσκει τον άνθρωπο πώς να σχετίζεται σωστά με τον κόσμο χωρίς να τον φθείρει και να τον διαστρέφει αλλά να τον υπηρετεί και να τον τιμά αναδεικνύοντας το μυστήριό του.

Εύλογα, επίσης, αναμένει κανείς η ομιλία του Πρωθυπουργού να συμπεριλάβει το μοναδικό στην ανθρώπινη ιστορία υπερχιλιετές γεωπολιτικό κατόρθωμα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το λεγόμενο Βυζάντιο, που μέχρι το 1453 έκρυβε εντός του όχι μόνον την πολιτική τελειότητα που αποζητούσε η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία μέχρι την πτώση της, αλλά και την κοινωνιοπολιτική λειτουργική πραγμάτωση της πολυπολιτισμικότητας και της διαφορετικότητας που τόσο πολύ επιζητούν να επιτύχουν τις τελευταίες δεκαετίες οι Ηνωμένες Πολιτείες, τόσο στο εσωτερικό τους όσο και παγκοσμίως.

Η αναφορά αυτή είναι επιβεβλημένη, προκειμένου να αποφευχθεί η επανάληψη του σφάλματος ότι η Ελλάδα δεν είναι παρά «μια γωνιά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας», όπως ατυχώς είχε διατυπωθεί από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό κατά τους εορτασμούς των 200 χρόνων από την Εθνική Παλιγγενεσία.

Το λέω αυτό, διότι είναι περισσότερο από βέβαιο ότι θα υπάρξει εκτενής αναφορά στην Επανάσταση του 1821, όχι μόνον διότι αυτός είναι και ο κυρίως λόγος της πρόσκλησης που απηύθυνε στον Κυριάκο Μητσοτάκη η Νάνσυ Πελόζι, αλλά και διότι στο έμπειρο μάτι που παρακολουθεί προσεκτικά τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις ιδίως των τελευταίων δυόμιση ετών, η αναθεωρητική στρατηγική νοηματοδότησης του ξεσηκωμού των Ελλήνων με βάση την προηγηθείσα Αμερικανική Επανάσταση ήταν περισσότερο από εμφανής.

Από την ομιλία του Πρωθυπουργού της Ελλάδας Κυριάκου Μητσοτάκη, στη διπλή Συνεδρίαση του Κογκρέσου των ΗΠΑ, Ουάσινγκτον, 17 Μαΐου 2022. (φωτογραφία via @Primeminister)

Δεν λογίζεται Έλληνας Πρωθυπουργός ομιλών στο Αμερικανικό Κογκρέσο που να μην έχει μπροστά στα μάτια της ψυχής του εκείνη τη στιγμή της ομιλίας, τις εκατοντάδες χιλιάδες ψυχών Ελλήνων που εκδιώχθηκαν, βασανίστηκαν και σφαγιάστηκαν, στη Γενοκτονία του Πόντου, στην καταστροφή της Μικρασίας και το λαμπάδιασμα της Σμύρνης.

Είναι αδύνατον να φανταστούμε τον Έλληνα Πρωθυπουργό να μην αναφέρεται στην εξαΰλωση της Ελληνικής Μειονότητας στην Κωνσταντινούπολη, και την καταστροφική διάλυση 3000 ετών συνεχούς παρουσίας του Ελληνισμού στην Βασιλίδα Πόλιν.

Ένα έγκλημα που συντελέστηκε μεθοδικά από το βαθύ κράτος της Τουρκίας κατά εξόφθαλμη παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάννης, για την οποία σήμερα έχει η Τουρκία το θράσος να εγκαλεί την Ελλάδα στο ζήτημα της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη (βλ. και εφημερίδα Εστία, 22 Μαρτίου 2022).

Δεν νοείται Έλληνας Πρωθυπουργός που δεν θα διαλαλήσει στον αμερικανικό λαό, με φωνή στεντόρεια και παρρησία, την επί 50 σχεδόν χρόνια αιματηρή τουρκική κατοχή του 40% της Κύπρου, τους χιλιάδες ακόμη και σήμερα αγνοουμένους Κυπρίους, τις βιαιοπραγίες εις βάρος του Κυπριακού λαού, την καταλήστευσή του, και τον διωγμό του στα νότια της Μεγαλονήσου.

Είναι αδύνατον ο Έλληνας Πρωθυπουργός να στέκεται αύριο στο βήμα του Κογκρέσου και να μην θεωρεί μπροστά του τις ηρωικές μορφές του Νικόλαου Σιαλμά, του Κωνσταντίνου Ηλιάκη, του Έκτορα Γιαλοψού, του Παναγιώτη Βλαχάκου και του Χριστόδουλου Καραθανάση, οι οποίοι απέδειξαν με τη ζωή τους ότι τα εθνικά χωρικά ύδατα του ελληνικού Αιγαίου είναι εξίσου πατρίδα όσο και η στεριά, και προσδοκούν από τον Έλληνα Πρωθυπουργό να σταθεί και αυτός στο ύψος του, όπως έπραξαν εκείνοι, και να επιτελέσει το δικό του χρέος.

Ένα χρέος που δεν είναι άλλο από το να καταστήσει γνωστά στην ανώτατη πολιτική και πολιτειακή ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής τα δίκαια, τα ιερά και τα όσια του Ελληνισμού. Χωρίς μεγαλοστομίες, χωρίς έπαρση, χωρίς αλαζονεία, αλλά με την ισχύ του δικαίου, την αφοβιά του ανδρείου, τη νηφαλιότητα του συνετού, την σεμνότητα του άρχοντα, και τη σιγουριά του αληθούς.

Διότι, Χρωστᾶμε «καὶ σὲ ὅσους ἦρθαν, πέρασαν, θὰ ‘ρθοῦνε, θὰ περάσουν. Κριτές, θὰ μᾶς δικάσουν οἱ ἀγέννητοι, οἱ νεκροί».

* Δημοσιεύθηκε την Δευτέρα 16 Μαΐου 2022, από τον Μιχάλη Ιγνατίου, στο Hellas Journal. (https://hellasjournal.com/2022/05/krites-thὰ-mᾶs-dikasoun-oἱ-ἀgenniti-oἱ-nekri-ti-prepi-na-pi-sto-kogkreso-o-prothipourgos/)

Ευχαριστώ θερμά τους εξαίρετους Θεόδωρο Νικολοβγένη και Κοσμά Καραΐσκο, για την αναδημοσίευση του κειμένου στους ιστοτόπους: «Άμυνα και Γεωστρατηγική» (https://amynageostratigiki.com/2022/05/16/κριτές-θὰ-μᾶς-δικάσουν-οἱ-ἀγέννητ/), και «Τουρκικά Νέα» (https://tourkikanea.gr/ellinotourkikes-sheseis/mitso-20/amp/), αντίστοιχα.

Εόρτιος Χαιρετισμός για την 25η Μαρτίου 1821*

https://amynageostratigiki.eu
Πηγή: https://amynageostratigiki.eu/2022/03/26/δείτε-το-βίντεο-ευχές-παναγιώτη-I παύλο/

Καλησπέρα, αγαπητοί Θεόδωροι,

Χρόνια πολλά στην Κύπρο,

Χρόνια πολλά στην Ελλάδα,

Χρόνια πολλά στον Ελληνισμό!

Ευχαριστώ πολύ για την τιμή να είμαι μαζί σας και θερμά συγχαρητήρια για την εκπομπή σας. Εξαιρετικοί ομιλητές, πολύ όμορφα πράγματα ακούστηκαν, και μαθαίνει κανείς διαρκώς. Νομίζω ότι τέτοιες πρωτοβουλίες είναι πάρα πολύ χρήσιμες σε εποχές κρίσιμες όπως αυτή που ζούμε τώρα.

Τί να πει κανείς για το 1821; Τί να πεί κανείς για την 25η Μαρτίου; Διπλή Εορτή, όπου η μία τρέφει την άλλη, και η μία πάντοτε έτρεφε την άλλη. Σκεπτόμουν νωρίτερα, ακούγοντας τα όσα ωραία ειπώθηκαν, ότι αν σήμερα ο Έλληνας έχει ανάγκη να συνειδητοποιήσει ένα πράγμα, αυτό είναι ο τρόπος -τον οποίον όπως ανέφερε και ο Θόδωρος, προσπαθώ να περιγράψω και στο κείμενό μου- με τον οποίον εορτάζουμε ένα τέτοιο γεγονός, όπως το 1821. Νομίζω ότι το βασικότερο στοιχείο είναι ότι κανείς πρέπει να ζει τα γεγονότα τα οποία καλείται να τιμήσει, για να μην τα υποβαθμίζει απλώς σε μια εκδήλωση φολκλόρ ή απλώς ένα πανηγύρι. Επιπλέον, μια τέτοια διαδικασία κατά την οποία κανείς μετέχει στα γεγονότα που εορτάζει, έχει το τεράστιο όφελος ότι δίνει στον εορτάζοντα, στον μετέχοντα λοιπόν, την δυνατότητα να αντιληφθεί όλην αυτήν την συνέχεια του Ελληνισμού με τρόπο που αυτόματα απωθεί κάθε απόπειρα ερμηνείας νεωτερικής ή μετανεωτερικής, η οποία επιδιώκει να μιλήσει για γέννηση ενός έθνους την δεκαετία του 1820. Ωσάν, δηλαδή, οι Έλληνες οι οποίοι επαναστάτησαν να μην είχαν κάποια εθνική ταυτότητα προηγουμένως, να μην ήτανε Βυζαντινοί, να μην ήτανε Ρωμιοί, να μην ήτανε Έλληνες της ύστερης αρχαιότητας, να μην ήταν αρχαίοι. Ωσάν, δηλαδή, όλος αυτός ο πλούτος ο οποίος έρχεται μέσα από τις χιλιετίες αυτής της ζωντανής παράδοσης να μην ήταν ενεργός και ενεργών, στα γεγονότα της Επανάστασης.

Και φυσικά, όταν κανείς ζει μ’ έναν τέτοιο τρόπο ώστε να μετέχει και να μυείται διαρκώς σ᾽ αυτήν την αλήθεια των αγωνιστών του ᾽21, όχι μόνον αυτών που είχαν το καραούλι και το όπλο, και έδιναν την ζωή τους, αλλά και όλων όσοι αγωνίστηκαν να στηρίξουν την Επανάσταση -και μολονότι εγώ διαφωνώ πάρα πολύ με πολλά πράγματα που έκανε ο Κοραής, θέλω να είμαι δίκαιος, και μπορώ να δεχθώ ότι κι αυτός ο άνθρωπος εμφορείτο από έναν καημό, ας πούμε να απελευθερωθεί η Ελλάδα, με όποιον τρόπο το εκδήλωνε αυτό, και με όποιες προδιαγραφές διέθετε ζώντας στο Παρίσι· δεν μπορώ βέβαια να τον συγκρίνω με τον Καποδίστρια, για τον οποίον έτρεφε θανάσιμο μίσος και δυστυχώς αυτή ήταν από τις χειρότερες πτυχές του Κοραή, ότι δεν κατόρθωσε ακόμη και ο θάνατος, η δολοφονία του Καποδίστρια, να τον μαλακώσει ως άνθρωπο και έφτασε μέχρι τα όρια της κακίας, με αυτά που γνωρίζουμε ότι έγραψε και ένιωθε – επομένως, νομίζω ότι αυτός ο τρόπος, του να μετέχουμε στα γεγονότα του 1821 είναι ο κατεξοχήν ενδεικτικός και ενδεικνυόμενος, αν θέλουμε σήμερα να αντλήσουμε το μέγιστο όφελος από τούτον τον εορτασμό.

https://amynageostratigiki.eu/2022/03/26/δείτε-το-βίντεο-ευχές-παναγιώτη-I παύλο/

Από ᾽κει και πέρα, ειπώθηκαν πάρα πολλά, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα είναι τεράστιες για όλον τον Ελληνισμό, τόσο εντός Ελλάδος όσο και εκτός. Διότι η Ελλάδα ζει κυρίως εκτός των ορίων της, και δεν το εννοώ με κάποια έννοια ιμπεριαλιστικής ή επεκτατικής διάθεσης. Το εννοώ με την καθαρά πραγματική διάσταση ότι υπάρχει ένας τεράστιος Ελληνισμός εκτός των ορίων του ελλαδικού κράτους. Η Μαριούπολη είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση, που τώρα είναι και τόσο άσχημα και τραγικά στην επικαιρότητα, αλλά και όλος ο υπόλοιπος Ελληνισμός.

Δεν θέλω να μακρηγορήσω πολύ, απλώς σκέφτομαι ότι, όπως οι προκλήσεις αυτές είναι τεράστιες – και σήμερα σαφώς πρέπει αν θέλει κανείς να έχει ειρήνη, να ετοιμάζεται για πόλεμο – υπάρχουν και κάποια πράγματα που πρέπει να δουλέψουμε οι Έλληνες, ανεξάρτητα από το τί οι εξελίξεις φέρουν και θα φέρουν.

Aυτό έχει να κάνει κυρίως με μια αδήριτη ανάγκη και επιτακτική, νομίζω σήμερα, να υπερβούμε τα κόμματα, να υπερβούμε την κομματική αντίληψη, διότι αυτή καταστρέφει τη δυνατότητα της ενότητας στην ελληνική κοινωνία, και στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, και να αναχθούμε στην κατανόηση του ότι ανήκουμε σε ένα όλον και αυτό το όλον έχουμε το χρέος να υπηρετούμε.

Ταυτόχρονα, πρέπει να μάθουμε και να συνηθίσουμε στις γεωπολιτικές αλήθειες και όχι στα πολιτικά ψεύδη. Αν δεν το κάνουμε αυτό, ήδη μόνοι μας αυτοκτονούμε, και δεν μας φταίει κανένας Τούρκος. Δεν μας φταίνε ούτε οι λαθρομετανάστες, οι οποίοι είναι μείζον πρόβλημα, που σε συνδυασμό με το τεράστιο δημογραφικό που αυτή τη στιγμή βιώνουμε, δημιουργεί εκρηκτικές συνθήκες. Ακόμη και σε μια εμπλοκή Ελλάδας – Τουρκίας δεν θέλει κανείς να σκέφτεται τί ρόλο θα έπαιζαν όλοι αυτοί οι πληθυσμοί αλλοδαπών που σε κάποιο βαθμό ελέγχονται και από την Τουρκία και από ξένα κέντρα.

Επομένως, πρέπει να υπάρξει μια τέτοια συνειδητοποίηση, και νομίζω ότι ο τρόπος για να γίνει αυτό είναι κανείς να έχει μιαν καλώς εννοούμενη εσωστρέφεια και μίαν καλώς εννοούμενη εξωστρέφεια. Εσωστρέφεια, με την έννοια ότι πρέπει να κοιτάζει μέσα του και να δει τί είναι αυτό που λέμε Ελληνισμός και Έλληνας· ποιό είναι το είναι του Ελληνισμού το οποίο έχει μια υπερτρισχιλιετή συνέχεια και ταυτότητα. Και η καλώς εννοούμενη εξωστρέφεια είναι ότι, αυτήν την συνειδητοποίηση, αυτό το βίωμα που αντλεί κανείς απ’ αυτήν την εσωστρέφεια, να μπορεί να το βγάζει σε μια πράξη με διεθνή και παγκόσμιο απόηχο και αντίκτυπο.

Να είναι, δηλαδή, κανείς ρεαλιστής και όχι ιδεαλιστής. Να μπορεί να βλέπει όπως έβλεπαν μεγάλοι Έλληνες, και σύγχρονοί μας – αναφέρθηκε προηγουμένως ο π. Γεώργιος Μεταλληνός, εμένα με ενθουσιάζει ο Κωστής Μοσκώφ, ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης, και πολλοί άλλοι άνθρωποι. Και φυσικά υπάρχουν και άλλα ζητήματα.

Ξέρετε, ήταν εδώ πριν ένα μήνα περίπου ο Υπουργός Εξωτερικών, ο Νίκος Δένδιας, ως προσκεκλημένος της νορβηγικής κυβέρνησης, όταν και έγινε και το γνωστό επεισόδιο με τον Τούρκο πρέσβη, στο πλαίσιο μιας διάλεξης που έδωσε για το Δίκαιο της Θάλασσας στην Ανατολική Μεσόγειο. Και εκεί, θα σας πω κάτι που δεν το έχω πει βέβαια σε κανέναν, το λέω, το χαρίζω σε εσάς, έδωσα ένα σημείωμα κατ᾽ ιδίαν στον Υπουργό, το οποίο το ξέρω ότι το διάβασε, όπου μεταξύ άλλων πραγμάτων του είπα ότι προσβλέπουμε και έχουμε την ελπίδα, ότι η κυβέρνηση αυτή, και εν πάσει περιπτώσει και ο ίδιος, θα φροντίσουν για κάποια πράγματα που η Ελλάδα πρέπει να κάνει.

Όπως, ότι πρέπει να επεκτείνει τα χωρικά ύδατά της στα 12 ναυτικά μίλια παντού. Πρέπει, κατ᾽ εμέ, να κάνει σύνδεση ΑΟΖ με την Κύπρο. Κι εν πάσει περιπτώσει, οποιαδήποτε συζήτηση για τα εναπομένοντα ζητήματα που αφορούν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ με την Τουρκία, θα πρέπει να γίνει εφόσον η Ελλάδα έχει πράξει αυτά που το Διεθνές Δίκαιο της παρέχει να πράξει. Δεν μπορείς να πας σε μια οποιαδήποτε διαπραγμάτευση ή συζήτηση, αν δεν έχεις κλείσει 12 μίλια παντού. Αυτό θα ήταν έγκλημα και ολέθριο σφάλμα.

Κι επίσης, να πω και τον καημό μου κλείνοντας, ότι νομίζω, είναι τιμή στο 1821 και είναι τιμή στην ταυτότητα της Ελλάδας, ο Έλληνας σήμερα να μην ξεχνάει τις εσχατιές του Ελληνισμού. Εγώ προέρχομαι από την Θράκη, ήμουν στο Καστελλόριζο το φθινόπωρο και δεν βλέπω την ώρα να μπορέσω να ξαναπάω. Θα έλεγα λοιπόν, όλοι οι Έλληνες να φροντίσουν να ταξιδέψουν στις εσχατιές, να πάνε στο Καστελλόριζο, γιατί εκεί θα τους μιλήσει ο τόπος ο ίδιος, και θα τους πεί τί πρέπει να κάνουν.

Όπως και στον ίδιον τον Πρωθυπουργό: ξέρετε, ο καλύτερος τρόπος για να καταλάβεις τί υπηρετείς και τί χώρας ηγείσαι, είναι να ταξιδεύεις όπως κάνουν οι πιλότοι μας με τα F16 και τώρα εσχάτως, και ευτυχώς, θα κάνουν και με τα Rafale, να πετάει κανείς πάνω από την Ελλάδα.

Όταν πετάς πάνω από το Αιγαίο, τότε δεν χρειάζεται ούτε πολλή φιλοσοφία, ούτε, πώς να πω, έτσι, να είσαι καλλιτέχνης της γεωπολιτικής και της διπλωματίας. Σου μιλάει ο τόπος και σου λέει τί πρέπει να κάνεις. Σου μιλάν τα βράχια, σου μιλάει το καθρέφτισμα, το χρυσάφισμα της θάλασσας που έχει υμνήσει ο Ελύτης τόσο μοναδικά. Και όλα αυτά σου δείχνουν τί πρέπει να κάνεις, είτε είσαι Πρωθυπουργός, είτε είσαι Υπουργός των Εξωτερικών, είτε είσαι η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, είτε είσαι ο τελευταίος Έλληνας πολίτης, στον οποίο στέλνω τις θερμότερες ευχές μου για την αυριανή μεγάλη ημέρα, την διπλή γιορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και την 25η Μαρτίου της Εθνικής Ανεξαρτησίας μας.

Αγαπημένος ήρωας του 1821; Δύσκολη ερώτηση. Σίγουρα, τα τρία Κ είναι σημαντικά, Κολοκοτρώνης, Καποδίστριας, Καραϊσκάκης. Αλλά δεν μπορείς να αφήσεις έξω τον Ρήγα Φεραίο, δεν μπορείς να αφήσεις έξω τον Μακρυγιάννη. Όπως και δεν μπορείς να αφήσεις έξω και όλους αυτούς τους χιλιάδες ανώνυμους Έλληνες, φτωχούς, καταφρονεμένους, που όμως είχαν ένα μεγαλείο. Δηλαδή τί; Πίστεψαν και έγιναν υπήκοοι αυτού του Αγώνα. Δηλαδή, ο Κολοκοτρώνης δεν θα᾽ταν Κολοκοτρώνης, αν δεν είχε τα παλληκάρια αυτά που ᾽διναν το αίμα τους, πεινασμένοι, αδύνατοι, αδύναμοι, επειδή τους ενέπνεε αυτή η γιγάντια μορφή του Κολοκοτρώνη μία τέτοια πίστη και μία τέτοια πεποίθηση. Και, φυσικά, η πίστη τους και η αγάπη τους στον Θεό και στην Ελλάδα τους μεταμόρφωνε σε αυτό που έγιναν.

Αυτά. Σας ευχαριστώ πολύ και εύχομαι χρόνια πολλά σε όλους! Καλό βράδυ από το Όσλο.

*Απομαγνητοφώνηση εόρτιου χαιρετισμού στον διαδικτυακό επετειακό Μαραθώνιο που διοργάνωσε η Άμυνα και Γεωστρατηγική στις 24 Μαρτίου 2022, για την διπλή Εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και της 25ης Μαρτίου, ημέρας Εθνικής Παλιγγενεσίας, του 1821, με την επιμέλεια των Θεόδωρου Νικολοβγένη και Θεόδωρου Γιαννακόπουλου.

Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΤΡΟΠΟΣ ΤΟΥ 1821*

Ὑπάρχουν τοὐλάχιστον τρεῖς τρόποι νὰ ἀνταποκριθεῖ κανεὶς στὸν ἑορτασμὸ μιᾶς ἱστορικῆς ἐπετείου. Ὁ πρῶτος εἶναι ὄχι μόνον νὰ ἀδιαφορήσει ἀλλὰ καὶ νὰ προσπαθήσει νὰ ὑποβαθμίσει τὸ ἑορταζόμενο γεγονὸς ἀλλοιώνοντας ἐντέχνως τὴν ἀλήθεια καὶ τὸ περιεχόμενό του. Ὁ δεύτερος εἶναι νὰ τὴν ἀντιμετωπίσει ἁπλῶς ὡς ἕνα γεγονὸς ποὺ ἀρκεῖ νὰ ἑορταστεῖ στὸ σήμερα ὡς φολκλόρ, περιοριζόμενος σὲ μιὰ ἐξωτερικὴ ἔκφραση συναισθημάτων, καὶ δὴ εὐγενῶν αἰσθη- μάτων τιμῆς, πρὸς τὸ μέγιστο ἑορταζόμενο κα- τόρθωμα. Ὑπάρχει, ὡστόσο, κι ἕνας τρίτος τρόπος, οἱ ρίζες τοῦ ὁποίου χάνονται στὰ βάθη τῆς ἱστορίας τοῦ Ἑλληνισμοῦ, κι ἔχουν ὡς συμβατικὴ ἀφετηρία τους τὸν Πλάτωνα: εἶναι ὁ τρόπος τῆς μεθέξεως. Δηλαδή, τῆς μετοχῆς στὰ γεγονότα ποὺ συνέβησαν πρὶν μόλις δυὸ ἑκατονταετίες, κατὰ τρόπο ποὺ καταργεῖ τοὺς χωροχρονικοὺς περιορισμοὺς καὶ ἀποδίδει στὸ ἑορταζόμενο γεγονὸς ὄχι μόνον τὰ προσήκοντα, ἀλλὰ καὶ τὸ ζωντανὸ ἀποτύπωμά του στὸ διηνεκές. Ἀλλὰ ἂς δοῦμε τὰ πράγματα σὲ μιὰ σειρά.

Συμπληρώνονται φέτος 200 χρόνια ἀπὸ τὴν ἔναρξη τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821, τῆς πρώτης ἐπιτυχημένης ὕστερα ἀπὸ 123 ἀποτυχημένες προσπάθειες στὸ διάβα πέντε αἰώνων κατὰ τοῦ Τούρκου δυνάστη καὶ κατακτητῆ, ἕνα γεγονὸς κοσμοϊστορικῆς σημασίας, ὅπως συμφωνεῖ ἡ συντριπτικὴ πλειοψηφία νουνεχῶν ἐρευνητῶν καὶ νοημόνων ἀνθρώπων. Παράλληλα, στὴν Ἑλλάδα συμπληρώνεται ἕνα ἔτος ἐπίσημης προετοιμασίας ἑορτασμῶν, μὲ εὐθύνη τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους μέσῳ τῆς Ἐπιτροπῆς Ἑλλάδα 2021. Ὁ ἀναγνώστης εἶναι ἤδη ἐνήμερος γιὰ τὰ πεπραγμένα αὐτῆς τῆς Ἐπιτροπῆς καὶ τὰ ἀτοπήματά της, τὰ ὁποῖα δὲν εἶναι τοῦ παρόντος. Οὔτε σκοπὸς εἶναι νὰ δείξουμε τὰ θεμελιώδη ἐπιστημονικὰ καὶ ἐπιστημολογικὰ σφάλματα στὰ ὁποῖα ὑποπίπτει ἡ αὐθαίρετη, ἰδιοτελὴς καὶ ἐργαλειοποιημένη ἑρμηνεία τοῦ Ἀγῶνα τῶν Ἑλλήνων γιὰ Λευτεριά, καθὼς τὴν ὑποβαθμίζει σὲ ἕνα φιλελεύθερο κίνημα ποὺ οὐδεμία σχέση ἔχει μὲ τὰ προφανῆ κίνητρα τοῦ ξεσηκωμοῦ τοῦ ὑπόδουλου σκλαβωμένου Γένους. Αὐτὸ ποὺ ἐπιθυμοῦμε, εἶναι νὰ τονίσουμε ὁρισμένες ἀλήθειες περὶ τῆς Ἐπανάστασης στὴν κατεύθυνση τοῦ τρίτου τρόπου ἑορτασμοῦ τοῦ Ξεσηκωμοῦ τῶν Ἑλλήνων καὶ ἀπόδοσης τιμῆς στὸ 1821 ποὺ ἐπισημάνθηκαν ἀνωτέρω, ὡς ἑορταστικὸ γεγονὸς μεθέξεως. Ἀφ’ ἑτέρου νὰ ἀναφερθοῦμε σὲ ὁρισμένες παραμέτρους, ποὺ ἴσως ἀναδεικνύουν τὴν σημερινὴ ἀξία τοῦ 1821 καὶ ἐνδεχομένως ἐξηγοῦν, γιατὶ ἐπιχειρεῖται τόσο συστηματικὰ καὶ λυσσαλέα ἀπὸ ὁρισμένους ἰδεολογικοὺς καὶ πολιτικοὺς κύκλους ἡ ἀλλοίωσή του.

Στὴν ἀρχὴ τοῦ Πλατωνικοῦ διαλόγου Τίμαι- ος ὑπάρχει ἕνα χωρίο, στὸ ὁποῖο ὁ Πλάτων διηγεῖται, ὅπως τοῦ τὰ μετέφεραν Αἰγύπτιοι σοφοὶ κατὰ τὸ ταξίδι του στὴν Αἴγυπτο, τὰ κατορθώματα τῆς πόλεως τῶν Ἀθηνῶν ἔναντι ἑνὸς μεγάλου καὶ ἰσχυροῦ ἐχθροῦ ἐκ δυσμῶν, ποὺ ἐπιχείρησε νὰ καταδυναστεύσει ὅλες τὶς εὐρωπαϊκὲς πόλεις. Καὶ περιγράφει πῶς ἡ Ἀθήνα «ἔπαυσέν ποτε δύναμιν ὕβρει πορευομένην ἅμα ἐπὶ πᾶσαν Εὐρώπην καὶ Ἀσίαν» (Πλάτωνος Τίμαιος, 24e): «Τότε ἀκριβῶς, Σόλων, ἀποκαλύφθηκε σὲ ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα ἡ ἀρετὴ καὶ ἡ δύναμη τῆς πόλης σας, γιατί στάθηκε πρώτη στὸ φρόνημα καὶ στὴν τέχνη τοῦ πολέμου. Ἐπικεφαλῆς τῶν Ἑλλήνων, καὶ στὴν συνέχεια ἀναγκασμένη νὰ πολεμήσει μόνη ὅταν οἱ ἄλλοι τὴν ἐγκατέλειψαν, ἔφθασε στὸν ἔσχατο κίνδυνο, ἀλλὰ τελικὰ ἀπέκρουσε τοὺς εἰσβολεῖς καὶ θριάμβευσε. Δὲν ἄφησε ἔτσι νὰ γνωρίσουν τὴ σκλαβιὰ αὐτοὶ ποὺ δὲν εἶχαν ὑποδουλωθεῖ ποτὲ καὶ ἀπελευθέρωσε μὲ μεγαλοψυχία ὅλους ἐμᾶς τοὺς ἄλλους ποὺ κατοικούσαμε μέσα ἀπὸ τὶς Ἡράκλειες Στῆλες» (Ό.π., 25bc, μετάφραση Βασίλη Κάλφα: Πλάτωνος Τίμαιος, Πόλις, Ἀθήνα 2005, σελ. 193).

Πλάτων καὶ Ἀριστοτέλης, λεπτομέρεια ἀπὸ τὸ ἔργο τοῦ Ραφαὴλ «Ἡ Σχολὴ τῶν Ἀθηνῶν».

Μολονότι μυθική, ἡ περιγραφὴ αὐτὴ τοῦ Πλάτωνος γιὰ τὴν Ἀτλαντίδα περιέχει στοιχεῖα ποὺ διέπουν τὴν ἑλληνικὴ ταυτότητα καὶ τὴν διαχρονικὴ παγκόσμια λειτουργία τοῦ Ἑλληνισμοῦ ὡς ἀμύντορος τῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς δημοκρατίας. Ὑπ ̓ αὐτὴν τὴν ἔννοια, ἤδη ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Πλάτωνος, διαπιστώνουμε μίαν αὐτοσυνειδησία τοῦ ἔθνους τῶν Ἑλλήνων ἔναντι τῆς ἱστορίας, τοῦ ἀνθρώπου καὶ τοῦ πολιτισμοῦ του. Αὐτὴ ἡ αὐτοσυνειδησία ἐκφράζεται καὶ ἐπαληθεύεται πολλαπλῶς στὸ διάβα τῶν αἰώνων, μὲ κορυφαῖα παραδείγματα τὴν ἀντίσταση τοῦ Ἑλληνισμοῦ κατὰ τοὺς Περσικοὺς Πολέμους, τὴν Αὐτοκρατορία τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου καὶ τὴν μετεξέλιξή της στὴν ὑπερχιλιόχρονη ζωὴ τῆς Ἀνατολικῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας, αὐτὸ ποὺ σχεδὸν πα- ραπλανητικὰ καλεῖται σήμερα Βυζάντιο, καθὼς καί την πλέον πρόσφατη Ἀντίσταση τοῦ Ἑλληνισμοῦ στὴν Ναζιστικὴ θηριωδία. Στὴν ἑλληνικὴ παράδοση, ὡστόσο, ἡ ἔννοια τῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς ἐξ αὐτῆς πηγάζουσας δημοκρατίας δὲν εἶναι ἀφῃρημένη, οὔτε προέρχεται ἀπὸ μιὰ ἀνάγκη ἐνδοκοσμικῆς διευθέτησης τοῦ ἀτόμου, προκειμένου νὰ διασφαλίσει μέσῳ τῆς χρήσης ἀτομικῶν καὶ κοινωνικῶν δικαιωμάτων συνθῆκες διαβίωσης τέτοιες ποὺ ἡ μετανεωτερικότητα ἔχει κωδικοποιήσει μὲ τὸν ὅρο «ποιότητα ζωῆς».
Μὲ τὸν Ἑλληνισμὸ συμβαίνει κάτι ἄλλο. Τόσο στὴν πρὸ Χριστοῦ, ὅσο καὶ στὴν Χριστοποιημένη ἐκδοχή του, ὁ Ἕλληνας τρόπος καὶ λόγος ἐμμένει στιβαρὸς στὴν διαγωγή τοῦ εἶναι, ὅπως κανεὶς ἄλλος λαὸς ἢ ἄνθρωπος ἐπὶ γῆς δὲν ἔχει κατορθώσει. Ὁ Ἕλληνας τρόπος κινεῖται στὰ ὅρια τῆς ἀναμέτρησης τοῦ ὄντος μὲ τὸ ἴδιο τὸ εἶναι, στὸ μεταίχμιο τῆς πάλης τῆς φθορᾶς μὲ τὴν ἀφθαρσία· τοῦ πεπερασμένου μὲ τὸ ἄπειρο· τῆς χρονικότητας μὲ τὸ ἄχρονο· τῆς ἐνθαδικότητας μὲ τὸ ἐπέκεινα· τοῦ ψεύδους, τῆς πλάνης καὶ τῆς αἵρεσης μὲ τὴν ἀλήθεια· τῆς ἰδιοτέλειας μὲ τὴν ἀνιδιοτέλεια· τοῦ μέρους μὲ τὸ ὅλον· τῆς ἄγνοιας μὲ τὴν γνώση· τῆς κακίας μὲ τὸ Ἀγαθό· τοῦ κτιστοῦ μὲ τὸ ἄκτιστο· τοῦ Θανάτου μὲ τὴν Ζωή. Εἶναι αὐτὸ τὸ τελευταῖο ζεῦγος ποὺ ὁ Ἕλληνας θεωρεῖ καὶ βιώνει μοναδικὰ καὶ ξεχωριστὰ ἀπὸ κάθε ἄλλον λαό, μολονότι εἶναι ἴδιον σύνολης τῆς ἀνθρωπότητας ἡ μὲ κάθε μέσο προσπάθεια νὰ ξορκίσει τὸν πρῶτο καὶ νὰ προσδεθεῖ ὅσο γίνεται στὴν δεύτερη. Διότι γνωρίζει ὁ Ἕλληνας ὅτι ὁ πραγματικὸς καὶ πλέον ἐπικίνδυνος θάνατος δὲν εἶναι αὐτὸς ποὺ ἐπέρχεται μὲ τὸ βιολογικὸ τέλος τοῦ σώματος καὶ τὸν χωρισμό του ἀπὸ τὴν ψυχή, ἀλλὰ αὐτὸς ποὺ νεκρώνει ἐκεῖνα τὰ αἰσθητήρια τοῦ ἀνθρώπου ποὺ τοῦ θυμίζουν ὅτι ἔχει δημιουργηθεῖ γιὰ πράγματα πολὺ μεγάλα, ὡραῖα, ἀληθινά, γιά νά θυμηθῶ τόν Κωστῆ Παλαμᾶ. Πράγματα ποὺ ὑπερέχουν κάθε ἔννοιας φυλῆς, γένους, ράτσας· πράγματα ποὺ ἀνήκουν σὲ ἕνα Πολίτευμα τὸ ὁποῖο δὲν ὑπηρετεῖται ἀπὸ κόμματα, φατριασμούς, διχασμούς, ἰδεολογίες, ἰδεοληψίες, ἰδιοτέλειες καὶ κάθε λογῆς βολέματα. Γνωρίζει ὁ Ἕλληνας, ὅτι ἡ θεϊκή νομή του του εἶναι νὰ μεταμορφώσει τὸν κόσμο καὶ νὰ τὸν ἀνακαινίσει, ὄχι μὲ τὴν δική του δύναμη, ἀλλὰ μὲ τὴν δύναμη ποὺ ἐκείνη ἡ θεϊκὴ μοῖρα του ὅρισε, νὰ γίνει κληρονόμος καὶ δοχεῖο τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ.
Αὐτὴ εἶναι ἡ τολμηρὴ ἀλήθεια, ποὺ διαμορφώνει τόσο τὶς ἐκρηκτικὲς προϋποθέσεις ἑορτασμοῦ τῶν 200χρονων τοῦ 1821 ὅσο καὶ τὸ ἴδιο τὸ γεγονός. Ἕνα γεγονὸς τοῦ ὁποίου τὸ ὄνομα φέρει ἐντός του τὴν πλέον ἀκατάβλητη τεκμηρίωση τοῦ πόσο ἄρρηκτα συνυφασμένος εἶναι ὁ Ἀγῶνας τῆς Ἀνεξαρτησίας τῶν Ἑλλήνων μὲ τοῦ Χριστοῦ τὴν Πίστη τὴν Ἁγία: Ἐπ-Ἀνάσταση.

Ὡς Ἐπ-Ἀνάσταση, ὁ Ἀγῶνας τῆς Ἀνεξαρτησίας δὲν εἶναι μόνον ἑλληνικὰ ἐθνικὴ ὑπόθεση. Ἀλλὰ εἶναι ἔργο κατάφασης στὴν Ζωὴ ποὺ νικᾶ τὸν Θάνατο. Ὡς τέτοιο ἀφορᾶ ὁλόκληρη τὴν ἀνθρωπότητα. Ὄχι τόσο διότι δείχνει τὸν δρόμο τῆς Λευτεριᾶς σὲ κάθε σκλαβωμένο ἄνθρωπο ἐπὶ γῆς. Ἀλλά, πρωτίστως καὶ κυρίως, διότι θέτει ἐκ νέου ἐνώπιον τῆς ἀνθρωπότητας τὸ μεῖζον διακύβευμα τῆς Ἐλευθερίας, ἑρμηνεύοντας ἐπὶ ἀληθοῦς βάσεως σὲ τί συνίσταται ἡ σκλαβιά. Στὸ πρόσωπο τοῦ Τούρκου κατακτητῆ ὁ Ἕλληνας ἀγωνιστὴς ἀναγνωρίζει τὴν φυλακὴ τῆς ἀνθρωπότητας στὰ δεσμὰ τῆς κλειστότητας καὶ τῆς αὐτοθέωσης ποὺ ὁ θάνατος τοῦ Θεοῦ ἐπιφέρει. Ἡ ἐξέγερση δὲν εἶναι ἁπλῶς ζητούμενο ἀποκατάστασης μιᾶς ἐνθαδικῆς ἐλευθερίας καὶ ἐπίτευξης αὐτοδιάθεσης, μολονότι καὶ τὰ δύο εἶναι ἱερὰ καὶ ἅγια. Ἀλλὰ εἶναι ἡ ὕψιστη πράξη ἀντίστασης στὸν θάνατο ποὺ προκαλεῖται ἀπὸ τὴν κατάφαση καὶ συνθηκολόγηση τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν ἰδιοτελῆ χρήση τοῦ κόσμου, μὲ μοναδικὸ σκοπὸ τὴν ἐπιβολὴ ἐπ ̓αὐτοῦ καὶ ἐπιδιώκει τὴν νέκρωση τῆς μὴ ἀντικειμενοποιήσιμης θεϊκότητάς του.
Ὡς τέτοια, ἡ Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση εἶναι τὸ ὕψιστο μάθημα ἔγερσης τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἄρσης τῆς ὕβρεως κατὰ τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ κόσμου. Ὡς τέτοιος, ὁ Ἀγῶνας γιὰ τὴν Λευτεριὰ εἶναι ἡ ἐκρηκτικὴ κραυγὴ ἄρνησης τοῦ θανάτου τοῦ κόσμου. Μπροστὰ σὲ μιὰ τέτοια θεϊκὴ ἀποστολή, ἡ θυσία καὶ ὁ ἑκούσιος θάνατος προβάλλουν ὄχι μόνον δίχως δεύτερη σκέψη, ἀλλὰ ὡς ἡ κατεξοχὴν Ἔξοδος ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ Θανάτου ποὺ ὑβρίζει τὴν Ζωὴ τῆς Ἀθανασίας. Μόνον ἕνα τέτοιου συντριπτικοῦ μεγέθους διακύβευμα εἶναι ἱκανὸ νὰ γεννήσει τὸ πρόταγμα «Ἐλευθερία ἢ Θάνατος». Μόνον ἡ βιωμένη ἐμπειρία τῆς αἰωνιότητας μέσα στὸ κτιστὸ εἶναι ἱκανὴ νὰ ἐξηγήσει τὴν τρέλλα τῶν κατοίκων τοῦ Μεσολογγίου, ποὺ δείχνουν πῶς ὁ Πολιορκημένος μπορεῖ καὶ πρέπει νὰ μένει Ἐλεύθερος. Μόνον μιὰ τέτοια βαθιὰ πίστη στὸ ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἔχει δημιουργηθεῖ γιὰ νὰ γίνει κατὰ Χάριν Θεὸς καὶ νὰ ἑλκύσει ὅλη τὴν κτίση καὶ τὸν κόσμο στὸν Δημιουργό του εἶναι ἱκανὴ νὰ ἑρμηνεύσει σωστὰ καὶ νὰ δικαιώσει τὴν πεποίθηση ὅτι «μιᾶς ὥρας ἐλεύθερη ζωὴ εἶναι καλύτερη ἀπὸ σαράντα χρόνους σκλαβιά καὶ φυλακή». Διότι αὐτὸς ποὺ ζεῖ μέσα στὴν αἰωνιότητα εἶναι σὲ θέση νὰ ὑπηρετεῖ τὸ ἄπειρο ἀκόμη καὶ σὲ μιὰ στιγμή. Γι ̓ αὐτόν, ἡ μιὰ ὥρα ἐλεύθερης ζωῆς εἶναι ἀσύγκριτη μπρὸς σὲ μιὰ αἰωνιότητα σκλαβιᾶς, μιὰ αἰωνιότητα, δηλαδή, ἡ ὁποία δὲν ἔχει συνείδηση τοῦ ἑαυτοῦ της.
Ἄν δὲν ἐπρόκειτο περὶ αὐτοῦ, κανένας Λόρ- δος Βύρωνας δὲν θὰ εἶχε συγκινηθεῖ, δὲν θὰ εἶχε μεθύσει ἀπὸ τὸ ἀθάνατο κρασὶ τοῦ ̓21, ὥστε νὰ μπορέσει νὰ γίνει Ἕλληνας καὶ αὐτός, νὰ μαρτυρήσει δηλαδὴ μὲ τὸ αἷμα του τούτη τὴν Ἀλήθεια. Ἐὰν ἡ Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση δὲν πρόκειται περὶ κατάφασης στὸ ὕψιστο Γεγονός, τῆς νίκης τῆς Ζωῆς κατὰ τοῦ Θανάτου, τότε, μοιραῖα καὶ μα- θηματικά, αὐτὸ ποὺ ἀπομένει εἶναι ἡ ἀποψίλωσή της καὶ ἡ θεώρησή της μὲ ὅρους κλειστούς, ἐνθα- δικούς, διευθέτησης μερικῶν δεκαετιῶν ἐπίγειου βίου καὶ ἱκανοποίησης ἰδεοληψιῶν ποὺ γεννιῶνται ἀπὸ τὴν ἰδιοτελῆ συσχέτιση τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν κόσμο.

Τὰ ἀνωτέρω δείχνουν, νομίζω, γιατί ὁ Ἑορτασμὸς τοῦ 1821 εἶναι πρωτίστως γεγονὸς μεθέξεως καὶ μάλιστα διττῆς. Ἡ πρώτη ὁρίζεται ἀπὸ τὴν ὑπέρβαση τῆς ἱστορικότητας, ἀκριβῶς διότι ὁ Ἀγῶνας τῆς Ἀνεξαρτησίας δὲν εἶναι ἁπλῶς ἱστορικὸ γεγονός. Τιμᾶ κανεὶς τὸ ̓21 ὅταν ζεῖ στὴν ὀντολογικὴ βαθμίδα τῶν δημιουργῶν του. Ὅταν μετέχει δηλαδὴ αὐτῆς τῆς Ἀλήθειας στὴν ὁποίαν μετεῖχαν καὶ οἱ Ἀγωνιστὲς τοῦ 1821. Αὐτὴ ἡ μετοχὴ προϋποθέτει ἕναν ἐσωτερικὸ ἀνακαινισμὸ τοῦ ἀνθρώπου, μιὰ ἀσκητικὴ καὶ ὁσιακὴ βιωτὴ ὅμοια μὲ αὐτὴ τοῦ ἁγίου Ἰωάννη Καποδίστρια, τοῦ πρώτου Κυβερνήτη τοῦ νεοσύστατου ἑλληνικοῦ κράτους. Τότε μόνον μπορεῖ ὁ σύγχρονος Ἕλληνας νὰ ἀναχθεῖ ὀντολογικὰ στὸ ἐπίπεδο ἐκεῖνο ποὺ τοῦ ἐπιτρέπει νὰ διακρίνει τὸ σημαινόμενο πίσω ἀπὸ τὸν τύπο τοῦ ἱστορικοῦ γεγονότος καὶ νὰ οὐσιώσει ἐντός του τὸ ἦθος καὶ τὸν τρόπο τῶν προπατόρων του, ποὺ ἕξι γενιὲς νωρίτερα ἔπεσε ἐπάνω τους, κατά τήν ἔκφραση τοῦ Κολοκοτρώ- νη, «ὡς μία βροχή ἡ ἐπιθυμία τῆς Ἐλευθερίας».
Ὅσο παράδοξη κι ἂν ἀκούγεται αὐτὴ ἡ πραγ- ματικότητα, δὲν εἶναι ξένη στὸν σύγχρονο Ἑλληνισμό, ἀλλὰ πολὺ παλαιὰ καὶ ταυτόχρονα ἀπολύτως νέα. Διότι μιμεῖται τὸ Μυστήριο τῶν Μυστηρίων ποὺ τελεῖται ἀπαραλλάκτως ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία σήμερα καὶ πάντοτε, γιὰ τὸ ὁποῖο ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας γράφει: «οὐ γὰρ τύπος θυσίας οὐδὲ αἴματος εἰκών, ἀλλὰ ἀλη- θῶς σφαγὴ καὶ θυσία» (Ἁγ. Νικόλαος Καβάσιλας, Ἑρμηνεία τῆς Θείας Λειτουργίας, λβ ́, Patrologia Graeca 150, 440-441). Ἔτσι, ἡ μετοχή μας στὸ γεγονὸς τοῦ 1821 μπορεῖ νὰ μεταμορφώσει μιὰ ἐκδήλωση σεβασμοῦ καὶ τιμῆς σὲ «μίμηση πράξεως σπουδαίας καὶ τελείας» (Ἀριστοτέλης, Περὶ Ποιητικῆς, 6, 1449b24-25), μὲ προεκτάσεις εὐεργετικὲς στὸ διὰ ταῦτα τοῦ σύγχρονου Ἑλληνισμοῦ, ποὺ συνιστᾶ καὶ τὴν δεύτερη πτυχὴ τῆς μεθέξεως, ποὺ δὲν εἶναι ἄλλη ἀπὸ τὴν ἀνάληψη τῆς σκυτάλης στὸ σήμερα καὶ τὴν διεκπεραίωση αὐτοῦ ποὺ χαρακτηρίζεται ὡς «ἀνολοκλήρωτη ἐπανάσταση».
Διότι, ὅπως καὶ σήμερα ὁ κόσμος ἐξακολουθεῖ νὰ βρίσκεται ἀντιμέτωπος μὲ τὴν φθορὰ τοῦ θανάτου, μιὰ ἀπὸ τὶς μορφὲς τῆς ὁποίας εἶναι καὶ τὸ πολίτευμα τῆς τυραννίας -καὶ δὴ στὴν παγκοσμιοποιημένη ἐκδοχή του-, ἔτσι καὶ ὁ Ἑλληνισμὸς βρίσκεται ἀντιμέτωπος μὲ τὰ ἴδια ζητήματα ποὺ γέννησαν τὸ 1821, κατὰ τρόπο ποὺ δικαιώνει τὴν Θουκυδίδεια σπειροειδῆ ἀντίληψη τῆς ἱστορίας. Καὶ τοῦτο συμβαίνει διότι ἔτσι διευκολύνονται παγκόσμια σχέδια διάλυσης τῶν διακριτῶν ταυτοτήτων τῶν λαῶν, καὶ ἐξυπηρετοῦνται ἰδιοτελεῖς σκοποὶ ἀνθρώπων ἐντὸς τοῦ σώματος τῆς ἐν Ἑλλάδι νεοελληνικῆς κοινωνίας σήμερα.
Τὸ τελευταῖο ἐξηγεῖ πρόδηλα καὶ τὸν λόγο γιὰ τὸν ὁποῖο τὸ φετινὸ μεῖζον Ἰωβηλαῖο τοῦ Ἀγῶνα τοῦ 1821 γιὰ τὴν Λευτεριὰ ἐπιχειρεῖται νὰ ὑποβαθμιστεῖ μὲ τρόπο ἀνιστορικὸ καὶ ἀνιστόρητο καὶ νὰ μεταλλαχθεῖ σὲ ἀμιγὲς κίνημα φιλελευθερισμοῦ, μέ διττὴ στόχευση, μεταφυσικὴ καὶ γεωπολιτική. Ἀφ’ ἑνός, νὰ ἀποπροσανατολίσει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὰ καίρια, διασφαλίζοντας τὸ χαμερπές του στὸ διηνεκές. Ἀφ’ ἑτέρου, νὰ θέσει τὶς προϋποθέσεις μόνιμου καὶ τελεσίδικου ἀφα- νισμοῦ τοῦ Ἕλληνα τρόπου, μετατρέποντας τὸ τμῆμα τοῦ Ἑλληνισμοῦ ποὺ ἀπελευθερώθηκε μὲ τὴν Ἐπανάσταση σὲ χῶρο συνάθροισης ἀλλοτρίων καὶ ἀλλοθρήσκων ἐποίκων. Στὴν προοπτικὴ αὐτή, ἡ ἄρτια σχεδιασμένη κρατικὴ ἐπιχείρηση προπαγάνδας κατὰ τοῦ ἀληθοῦς διακυβεύματος τοῦ 1821 συνεταιρίζεται μὲ ἀγαστὴ συνέργεια τὴν ἀποποίηση θεμελιωδῶν ἀρχῶν ἐθνικῆς κυριαρχίας, σὲ μιὰ ἀπέλπιδα προσπάθεια νὰ διαγραφεῖ ἀπὸ τὸ πνευματικὸ γενετικὸ τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἡ συνείδηση τόσο τῆς ἱστορικῆς συνέχειάς του ὅσο καὶ τῆς ὑπεριστορικῆς ἀποστολῆς του νὰ λειτουργεῖ ὡς μεσάζων μεταξὺ Θεοῦ καί ἀνθρώπων.
Τὸ πρῶτο ἐπιδιώκεται σήμερα σὲ τεχνικὸ ἐπίπεδο μὲ τὴν ἐπιστράτευση πλήθους ἐθνομηδενιστῶν, ποὺ δὲν εἶναι παρὰ ἀνιστόρητοι κι ἀκαλλιέργητοι ἰδεολάγνοι, ἰδεολογικοὶ ἀπόγονοι μιᾶς μειοψηφίας ἰδεοληπτῶν ποὺ ἔβαζαν ἐπικίνδυνα προσκόμματα στοὺς Ἀγωνιστὲς πρὶν 200 χρόνια, οἱ ὁποῖοι προπαγανδίζουν συστηματικὰ τὴν ὑποβάθμιση τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821 σὲ ἰδεολογικοπολιτικὸ φιλελεύθερο κίνημα, σὲ μιὰ ἐξωφρενικὴ ἄγνοια τῶν ἱστορικῶν δεδομένων καὶ διακυβευμάτων. Τὸ δεύτερο συντελεῖται διττά. Ἀφ’ ἑνὸς μὲ τὴν συντεταγμένη καὶ ἁδρὰ χρηματοδοτούμενη στρατηγικὴ δημογραφικῆς ἐξάλειψης τῶν Ἑλλήνων καὶ ἀντικατάστασης -οἱ πολιτικὰ ὀρθοὶ ὅροι αὐτῆς τῆς διαδικασίας εἶναι κοινωνικὸ μπόλιασμα καὶ ἐμπλουτισμός- τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας ἀπὸ ὀρδὲς μουσουλμάνων ἀλλοφύλων, ποὺ ἐργαλειοποιοῦνται μὲ αὐτὸν τὸν σκοπό. Ἀφ’ ἑτέρου, μὲ τὴν συστηματικὴ τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἀποποίηση τῶν ἐθνικῶν δικαίων, ὅπως στὴν περίπτωση τῆς Μακεδονίας, καὶ τὴν συνακόλουθη πολιτικὴ κατευνασμοῦ ἔναντι τῆς Τουρκίας, παράλληλα μὲ τὴν ἰσλαμοποίηση τοῦ ἀνατολικοῦ τόξου τοῦ σήμερα ἐλεύθερου Ἑλληνισμοῦ, ἀπὸ τὴν Θράκη μέχρι τὴν Κύπρο.
Ὑπ ̓ αὐτὴν τὴν ἔννοια, οἱ Ἕλληνες σήμερα καλοῦνται νὰ ἀναβαπτιστοῦν στὰ νάματα τῆς παράδοσης, ἡ ὁποία δὲν εἶναι κάτι ἄλλο παρὰ ἡ πλέον προοδευτικὴ στάση ζωῆς, πού, καθὼς ἀρθρώνεται στὴν οὐσιώδη, ὀντολογικὴ καὶ ὄχι ἐν εἴδει φολκλὸρ μίμηση τῆς σπουδαίας καὶ τελείας πράξεως ποὺ ἄρχισε νὰ συντελεῖται τὸ 1821, ἐκτείνεται στὸ μέλλον, ἐπιδαψιλεύοντας στὸ παρὸν τὶς προϋποθέσεις τῆς ἐλπίδας ἀνόρθωσης τοῦ Ἕλληνα, τοῦ ἀνθρώπου κάθε φυλῆς καί ὅπου γῆς, καὶ τοῦ κόσμου ὁλόκληρου. Μιᾶς ἐλπίδας ποὺ δὲν συνιστᾶ φενάκη, ἀλλὰ προϋπόθεση Ἐξόδου καὶ Ἀναστάσεως ἀπὸ τὴν σκλαβιὰ καὶ τὴν φθορά, ὅπως προσμαρτυρεῖ τὸ συναμφότερον τοῦ Ἑορτασμοῦ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καὶ τῆς 25ης Μαρτίου 1821.

* Κείμενο δημοσιευμένο στο επετειακό συλλεκτικό τεύχος της Νέας Κοινωνιολογίας ‘Η Επανάσταση που Άλλαξε τον Παγκόσμιο Χάρτη’, αφιέρωμα στα 200 χρόνια από το 1821, που κυκλοφορεί από τις 7 Δεκεμβρίου 2021 στα βιβλιοπωλεία (Εκδόσεις Καπόν).

Καστελλόριζο, Σύμπλεγμα Μεγίστης: στρατηγικό ανάχωμα στον τουρκικό αναθεωρητισμό

Συνέντευξη στο Ραδιόφωνο της Αλεξανδρούπολης RadioMax 93,6 και τον Δημήτρη Κολιό (13/10/2021)

Το Σύμπλεγμα Μεγίστης όπως φαίνεται από δορυφόρο. Στο κέντρο το Καστελλόριζο (Μεγίστη), αριστερά του η νήσος Ρω, και νοτιοανατολικά του η νήσος Στρογγύλη ή Στρογγυλή.

ΠΠ: Καλή σας ημέρα, Κε Κολιέ, από το Όσλο. Και χαίρομαι πολύ που μιλάμε, που έχουμε πάλι την ευκαιρία να ιδωθούμε, έστω και ραδιοφωνικά.

ΔΚ: Είναι πάρα πολύ επίκαιρο, για ακόμη μια φορά το άρθρο σας, υπό την έννοιαν ότι στα πλαίσια αυτού του μύθου της ῾῾γαλάζιας πατρίδας᾽᾽ που καλλιεργεί από την πλευρά της η Τουρκία, είδαμε εχθές το βράδυ -και επικαλούμαι και την άλλη σας ιδιότητα, την ιδιότητα του στρατηγικού αναλυτή- είδαμε για μια ακόμη φορά, ότι ούτε καν υπολογίζεται το Καστελλόριζο στους όποιους σχεδιασμούς της Τουρκίας περί μονομερούς ανακηρύξεως ΑΟΖ, πράγμα που δεν γίνεται βεβαίως αποδεκτό επ᾽ουδενί και από κανέναν. Αλλά και από την άλλη, το πόσο το Καστελλόριζο είναι αυτό που εμποδίζει τα όποια επεκτατικά σχέδια της Τουρκίας εις βάρος της Ελλάδας, της Κύπρου αλλά και άλλων τρίτων χωρών.

ΠΠ: Κοιτάξτε, είναι γεγονός ότι, όποιος παρακολουθεί τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η Τουρκία, ή τουλάχιστον το τελευταίο διάστημα, αν κανείς θέλει να το προσδιορίσει από πέρυσι που ξεκίνησαν τα έντονα επεισόδια και το Καστελλόριζο είχε αποκτήσει και στρατιωτικά, επιχειρησιακά, ιδιαίτερη έμφαση για εμάς, δεν εκπλήσσεται από κάτι τέτοιο. Το Σύμπλεγμα Μεγίστης, το Καστελλόριζο δηλαδή, οι δυό μεγάλοι δορυφόροι του, όπως το γράφω, η Ρω και η Στρογγύλη, και όλα τα υπόλοιπα νησάκια, διότι είναι 14 νησιά όλο το σύμπλεγμα, είναι καρφί στο μάτι της Τουρκίας. Και αυτό είναι προφανές, δεν χρειάζεται κανείς να έχει ιδιαίτερες γνώσεις για να το αντιληφθεί. Διότι της κλείνει και της κόβει την όποια πρόσβαση στην θάλασσα που βρίσκεται από πίσω του, από κάτω του δηλαδή, και στα ανατολικά του.

Οπότε η Τουρκία προφανώς και θέλει να το παρακάμψει. Και είτε προσπαθεί να το παρακάμψει με διαδικασίες σαν αυτήν που περιγράψατε, την χθεσινή, είτε με την άλλη διαδικασία του πάγιου αιτήματος για αποστρατιωτικοποίηση, ωσάν η Ελλάδα να είχε στρατό εκεί κατά παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάννης και των συμπληρωματικών Πρωτοκόλλων και ωσάν η Ελλάδα την όποια στρατιωτική δύναμη, η οποία είναι Εθνοφρουρά βεβαίως, την είχε εκεί για λόγους επιθετικούς και όχι για λόγους άμυνας. Αυτά είναι πράγματα αλλόκοτα που φυσικά μόνον μια Τουρκία ξέρει να τα μετατρέπει σε επιχειρήματα.

Επομένως, καμία έκπληξη για αυτό, και προφανώς η Τουρκία δεν έχει δώσει καμία ένδειξη ότι ενδιαφέρεται να πορευθεί με βάση τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Οπότε αυτό δεν εκπλήσσει.

Άποψη της δυτικής πλευράς του λιμένος Καστελλορίζου.
Στο βάθος αριστερά στο ύψωμα διακρίνεται το Παλαιόκαστρο.

ΔΚ: Το ότι εμείς βεβαίως και επικαλούμαστε τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, κε Παύλε, αλλά και το ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα συνδυαστικά, δημιουργούμε και συνάπτουμε συμμαχίες με τα κράτη της Νότιας και Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και την ίδια στιγμή εξοπλιζόμαστε, είτε από την γαλλική πλευρά, είτε με την αυριανή (σσ. Πέμπτη, 14 Οκτωβρίου 2021) συμφωνία με την αμερικανική πλευρά, αυτό έρχεται ως αντίβαρο, εάν φυσικά η Ελλάδα αυτήν την δύναμη πυρός την καταθέσει και στο τραπέζι των όποιων συνομιλιών με την Τουρκία;

ΠΠ: Σαφέστατα. Πολύ σωστά κάνετε και το επισημαίνετε. Εδώ υπάρχουν δύο πράγματα. Το ένα είναι αυτό που επισημάνατε, και το άλλο είναι η εξής διάσταση:

Η Ελλάδα καλώς πράττει με το άνοιγμα όλων αυτών των συμμαχιών, και ανεξάρτητα από την Τουρκία. Δηλαδή, ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι δεν υπήρχε μια Τουρκία όπως αυτή που γνωρίζουμε καλά δίπλα μας, ο ρόλος της Ελλάδας -κι αν το δει κανείς και ιστορικά, γεωπολιτικά και μέσα στους αιώνες- είναι ρόλος ενός φάρου στην νοτιοανατολική Μεσόγειο, στην περιοχή της, στα νότια Βαλκάνια, στο Αιγαίο σαφώς, και στην Ανατολική Μεσόγειο εν γένει.

Δηλαδή, σκεφθείτε, ότι μέχρι πριν 200 χρόνια όλη η Μέση Ανατολή είχε επίσημη γλώσσα τα ελληνικά, οι Εκκλησίες κλπ, μέχρι που μπήκαν οι Ρωμαιοκαθολικοί κήρυκες. Άρα η Ελλάδα είναι σε ένα φυσικό της χώρο. Και οι συμμαχίες τις οποίες αναπτύσσει είναι ασφαλώς μια φυσική εξέλιξη και συνέπεια, απότοκος αυτού του ρόλου της Ελλάδας. Και είναι πολύ σημαντικό, και το διαπιστώνει κανείς, ότι σήμερα μέσω αυτών των πιέσεων που ασκεί η Τουρκία, η Ελλάδα ωθείται, ας πούμε, ακόμη πιο έντονα, να ανακτήσει και να αποκαταστήσει αυτή την ιστορική θέση της. Οπότε, όλες αυτές οι συμμαχίες με τις αραβικές χώρες, με το Ισραήλ, με τη Γαλλία, είναι πολύ θεμιτές και πολύ σωστές και πολύ εύλογες.

Άποψη του λιμένος Καστελλορίζου στο σούρουπο.

Από κει και πέρα βέβαια, οι συμμαχίες αυτές, εκτός από το ας το πω έτσι, θεωρητικό, γεωπολιτικό ευρύτερο πλαίσιο, έχουν κι ένα πολύ συγκεκριμένο αποτύπωμα. Και αυτό είναι η ενίσχυση, η κατακόρυφη αύξηση και ενίσχυση, της αποτρεπτικής ισχύος. Η οποία αποτρεπτική ισχύς μπορεί για κάποιους, και στην Ελλάδα κυρίως, να μην έχει ιδιαίτερη αξία ή να μην τους αρέσει, αλλά δεν παύει να είναι μια κεντρική παράμετρος που παίζει καθοριστικό ρόλο, έστω κι αν αυτό δεν φαίνεται ευθέως, σε οποιουδήποτε είδους συζήτηση, όταν κάθονται δύο μέρη σε ένα τραπέζι. Αλλιώς συζητάμε εσείς κι εγώ, όταν γνωρίζω ποιά είναι τα όρια ισχύος σας, και όταν αναγνωρίζω ότι τα όρια ισχύος σας είναι τέτοια που, αν εγώ προσπαθήσω με τρόπους αθέμιτους να σας παρακάμψω θα έχω τίμημα, και αλλιώς συζητάμε όταν γνωρίζουμε ποιος είναι ο άλλος.

Και ένα τρίτο πράγμα είναι ότι, η επίκληση του Διεθνούς Δικαίου, η οποία είναι σαφέστατα αυτό που ένα κράτος το οποίο ανήκει στον Δυτικό κόσμο και είναι ένα πολιτισμένο κράτος κι ένα κράτος με αξίες και αρχές, οφείλει και πρέπει να συντάσσεται προς αυτό, από μόνη της δεν είναι πανάκεια. Διότι αν κοιτάξουμε όχι πολύ μακριά, πίσω στον 20ο αιώνα, όλες οι συμπεριφορές της Τουρκίας εις βάρος της Ελλάδας, από το 1922 που δεν είναι πολύ μακριά, είναι ούτε 100 χρόνια, υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που θυμούνται την Καταστροφή, που ζουν. Από το 1922 μέχρι, να μην πω το επεισόδιο με το ‘Λήμνος’, να πάμε πιο πίσω, να σταθούμε στην Κύπρο, να σταματήσουμε στα Ίμια: ό,τι έχει συμβεί, έχει συμβεί κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου. Και τίποτε δεν εγγυάται ότι αυτά τα πράγματα δεν θα συμβούν και στο μέλλον.

Αυτές δεν είναι εξάρσεις μιας χώρας η οποία απλώς δεν μπορεί να ελέγξει μια εσωτερική πολιτική κατάσταση. Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές και στο ελληνικό περιβάλλον και σε όλους τους Έλληνες, είναι ότι αυτές είναι συμπεριφορές στρατηγικές μιας χώρας η οποία θεωρεί ότι τα σύνορά της έπρεπε να βρίσκονται εκεί που ήταν τα πρώτα ελληνικά σύνορα, στη Λάρισα, δηλαδή πίσω απ’όλο το Αιγαίο.

Αυτό είναι η Τουρκία. Και δεν το λέω αυτό με κάποιο αντιτουρκικό αίσθημα. Μιλάω με ωμό ρεαλισμό αυτή τη στιγμή. Και το αναγνωρίζουν και πολλοί Τούρκοι, αν δείτε Τούρκους αναλυτές και μελετητές, οι άνθρωποι το ξέρουν αυτό. Δεν λέμε κάτι καινούριο δηλαδή. Εμείς είμαστε που δεν το ξέρουμε, περισσότερο.

Ο αύλειος χώρος της Εκκλησίας των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, επάνω από το Μανδράκι.

ΔΚ: Ή δεν εννοούμε να το καταλάβουμε, έτσι; Δεν εννοούμε…

ΠΠ: Ακριβώς! Ή δεν θέλουμε να το αντιληφθούμε, δεν θέλουμε να το πιστέψουμε, διότι έχουμε βολευθεί, ας το πω έτσι, σε μια συνθήκη, σε ένα status quo, το οποίο διευκολύνει πολιτικές καταστάσεις ένθεν κακείθεν. Διότι θέλει κόπο να είσαι σε μια κατάσταση επιφυλακής, και να αποδεικνύεις διαρκώς ότι έχεις αποτρεπτική ισχύ. Όχι ότι δεν το κάνουμε. Το κάνουμε. Αλλά στον βαθμό που δεν είχε γίνει μέχρι τώρα, αυτό επισημαίνουμε, ότι είναι πολύ σημαντικό ότι η Ελλάδα έχει μπει πρακτικά και έμπρακτα, και πολύ συγκεκριμένα σε αυτή τη διαδικασία. Και αυτό φαίνεται.

ΔΚ: Άρα, στρατηγικός σχεδιασμός της Τουρκίας είναι να συρρικνώσει την Ελλάδα στα παλιά της σύνορα. Έτσι;

ΠΠ: Αυτό είναι εν μέρει ο στρατηγικός σχεδιασμός της, ο οποίος προκύπτει, δηλαδή είναι μια πτυχή του στρατηγικού της σχεδιασμού. Η Τουρκία είναι μια αναθεωρητική δύναμη, η οποία αξιώνει έναν ρόλο όπως είχε η Οθωμανική Αυτοκρατορία στις καλύτερες στιγμές της, όπου φυσικά σε μια τέτοια κατάσταση, η Ελλάδα, όπως το λέτε ακριβώς, θα είχε μια γωνιά, όπως ήταν πριν από κάποιους αιώνες. Αλλά αν δεί κανείς την συμπεριφορά της Τουρκίας συνολικά, δηλαδή στη Μέση Ανατολή, στη Συρία, αυτά τα οποία έγιναν και με την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν, στη Λιβύη, βλέπει κανείς ότι η Τουρκία θέλει να επιβάλει τον εαυτό της ως την υπερδύναμη της περιοχής της Μέσης Ανατολής και, γιατί όχι και, των Βαλκανίων.

Η Σαντραπεία Αστική Σχολή, δωρεά, όπως και ο περικείμενος ναός Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, της Οικογένειας Σαντραπέ, Καστελλοριζίων μεταναστών στην Αίγυπτο.

ΔΚ: Τώρα, από τη στιγμή που η Τουρκία υποτίθεται ότι νιώθει μια ισχυρή περιφερειακή δύναμη, γιατί ο τόσος εκνευρισμός της μετά από τις Συμφωνίες που έχουν συναφθεί μεταξύ Ελλάδος και Γαλλίας, και η αυριανή συμφωνία η οποία έπεται και θα γίνει, θα πραγματοποιηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ακόμα και έντονη εξοπλιστική και στρατιωτική παρουσία των Αμερικανών – Νατοϊκών στην Αλεξανδρούπολη. Γιατί όλος αυτός ο εκνευρισμός;

ΠΠ: Η απάντηση είναι πάρα πολύ απλή, και κάνετε πολύ καλά που το θέτετε. Αν κανείς έβλεπε πώς έληξε η περίοδος των περίπου 40 ημερών του περσινού καλοκαιριού, όπου μετά το συμβάν της σύγκρουσης της φρεγάτας του Ουρούτς Ρέις με το ‘Λήμνος’, στην ουσία μπήκαμε σε φάση εκτόνωσης, στην οποία παρενέβησαν και πολλοί πρέσβεις και διάφορες δυνάμεις κλπ, αυτό δίνει την απάντηση. Δηλαδή τι; Το αξιόμαχο των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων είναι τέτοιο, που η Τουρκία, όσο κι αν μπορεί να ακουστεί σε μερικούς αστείο αυτό που θα πω, το φοβάται. Και το ξέρει αυτό. Λοιπόν, αν σε αυτό έρθει και προστεθεί τώρα ένα άθροισμα στρατηγικών συμμαχιών, διότι η Συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας με τα άρθρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής δεν είναι παίξε-γέλασε. Δηλαδή, το να έρθουν να σου στηρίξουν οι Γάλλοι, αν υποθέσουμε, σε μια κατάσταση παραβίασης εθνικής κυριαρχίας, αυτό το ήδη υπάρχον αξιόμαχο και να στο ενισχύσουν, αυτό δεν το θέλει κανείς. Πολλώ δε μάλλον αν αυτό συμβεί και με την Αμερική. Αλλά ακόμη και να μην υπήρχαν αυτά, από μόνο του το αξιόμαχο και η αποτρεπτική ισχύς των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων είναι τέτοια που ο Τούρκος δεν θέλει να αναμειχθεί με κάτι τέτοιο. Και ξέρει ότι, αν κάνει κάτι, θα έχει συντριπτικό κόστος.

ΔΚ: Θα έχει συντριπτικό κόστος…

ΠΠ: Και γι᾽ αυτό υπάρχει αυτό το παιχνίδι διαρκώς, ας πούμε. Δηλαδή, τσιγκλάει ως εκεί που τον παίρνει.

Άποψη της ανατολικής πλευράς του λιμένος Καστελλορίζου με τα χαρακτηριστικά δελφίνια. Ψηλά πάνω στον βράχο διακρίνεται δεσπόζουσα η Ελληνική Σημαία.

ΔΚ: Άκουγα μία ανάλυση που γίνονταν και σε επίπεδο Αμερικανικών Πανεπιστημίων, στρατηγική ανάλυση, γεωπολιτική, γεωστρατηγική κλπ, Ελλήνων, Αμερικανών, Γάλλων, Γερμανών, κλπ. Και σε αυτό που συμφωνούσαν όλοι είναι ότι, αν πάμε σε μια καθολική σύγκρουση με την Τουρκία, σε ένα υπαρκτό εν πάσει περιπτώσει γεγονός, και όχι σενάριο, το βέβαιον είναι ότι, κάτω από αυτές τις συνθήκες η Τουρκία θα επιστρέψει στον 19ο αιώνα. Δηλαδή θα είναι συντριπτικό το χτύπημα εκ μέρους της Ελλάδος εις βάρος της Τουρκίας. Σ᾽ αυτό συνέκλιναν όλοι.

ΠΠ: Ε, για να το λένε κάτι ξέρουν. Και νομίζω ότι αυτό που είναι σίγουρο και σαφές είναι ότι, η Ελλάδα είναι πρωτίστως όχι απλώς δύναμη σταθερότητας, αλλά εκ φύσεως χώρα ειρήνης. Και αυτό δεν το λέμε ρητορικά, αλλά είναι κυριολεξία με την έννοια ότι, αν κοιτάξει κανείς πίσω στην ιστορία των τελευταίων αιώνων, η Ελλάδα δεν έχει κάνει ποτέ επεκτατικούς πολέμους.

ΔΚ: Ναι. Σωστό.

ΠΠ: Όλες οι επιχειρησιακές, στρατιωτικές ενέργειες της Ελλάδος είναι ανάκτησης, αποκατάστασης ελληνικών προηγούμενα εδαφών, με ελληνικούς πληθυσμούς γηγενείς από χιλιετίες, τα οποία κάποια στιγμή δια της εισβολής κατακτήθηκαν και οι άνθρωποι αυτοί περιήλθαν σε σκλαβιά. Η Ελλάδα δεν έχει κάνει επεκτατικό πόλεμο. Οι μόνες, ας το πούμε, μη αμυντικές επιχειρήσεις του Ελληνικού Στρατούείναι η συμμετοχή σε διεθνείς ειρηνευτικές αποστολές, στην Ασία, από δω κι από κει. Αυτό.

Άρα το να βλέπει αυτή τη στιγμή και να θεωρεί την Ελλάδα, την ένοπλη ισχύ της Ελλάδος ως κίνδυνο επιθετικό, είναι τελείως λάθος, και το μόνον που μπορώ να δικαιολογήσω είναι ότι θα βλέπει ο ίδιος την Ελλάδα, θα την εποφθαλμιά, και άρα φοβάται κάποια αντίμετρα.

Από κει και πέρα τώρα, αυτό που λένε οι αναλυτές που αναφέρετε, είναι σωστό με την έννοια ότι, όταν έρχεται κάποιος να σου προσβάλει ένα τμήμα της εθνικής σου κυριαρχίας, εκεί δεν πας να τον αντιμετωπίσεις με ισοδύναμα, ή, αν θέλετε, και με χαμηλότερης ισχύος αντίμετρα. Εκεί πας και τον τσακίζεις με όλη σου την ισχύ. Δηλαδή του δημιουργείς ένα τέτοιο σοκ. Εάν αυτό συμβεί, είναι προφανές ότι, δεδομένων -και εκτιμώ ότι αυτό έχουν στο μυαλό τους οι συγκεκριμένοι αναλυτές- ότι δεδομένης της ήδη υπαρχούσης έκθεσης της Τουρκίας και του ανοίγματος που έχει σε πάρα πολλά μέτωπα (είναι γνωστά, να μην τα επαναλαμβάνουμε), ότι αυτό το πράγμα δεν θα μπορέσει να το σηκώσει.

Και το επιπλέον στοιχείο που μπορώ να φανταστώ ότι έχουν κατά νου, λέγοντας αυτό, είναι ότι μια τέτοια διαδικασία θα παρέσυρε ένα μεγάλο ντόμινο διεθνούς εμπλοκής. Και αυτό θα έκανε τη μεγαλύτερη ζημιά στην Τουρκία. Δηλαδή, δεν είναι ότι θα υπήρχε μόνον το κόστος το επιχειρησιακό, το στρατιωτικό, αλλά ότι όλη η διεθνής κοινότητα πλέον θα στρεφόταν πολύ ενεργά εναντίον της. Και δεν θα την γονάτιζαν τόσο, να το πω έτσι, τα βλήματα ή οι πύραυλοι που θα έσκαγαν, όσο οι μετά συνέπειες. Γιατί ένας πόλεμος, ξέρετε πολύ καλά, ότι έχει πάρα πολλές διαστάσεις. Δεν έχει μόνον την καθαρά στρατιωτική, επιχειρησιακή του φύση.

Τα σπίτια, και εν γένει τα οικήματα της Μεγίστης, διακρίνονται για την υψηλή αισθητική τους και τους εκπληκτικούς χρωματισμούς.
Ιδιωτική κατοικία στον λιμένα Καστελλορίζου.

ΔΚ: Να ρωτήσω κάτι τελευταίο, κ. Παύλε. Η Τουρκία, βλέποντας τη ρητορική της, βλέποντας την όποια τακτική της, είτε απέναντι στην ελλαδική πλευρά είτε απέναντι στην κυπριακή πλευρά, και με όλα αυτά τα οποία καθημερινώς,τέλος πάντων, εξαπολύει εναντίον της Ελλάδος, βλέπετε ότι το επόμενο χρονικό διάστημα θα το τραβήξει το σκοινί μέχρι τα άκρα;

ΠΠ: Κοιτάξτε, αυτό είναι κάτι που κανείς δεν μπορεί να το απαντήσει με ασφάλεια και σιγουριά, και εγώ προσπαθώ να αποφεύγω τις εύκολες τοποθετήσεις, με την έννοια ότι ακούμε διαφόρους να λένε διάφορα, ότι η Τουρκία θα κλιμακώσει, η Τουρκία θα κάνει, ότι το 2023 συμπληρώνονται τα 100 χρόνια από τη Συνθήκη της Λωζάννης και άρα πλέον περνάει η Συνθήκη σε εθιμικό Δίκαιο διότι λήγει η ισχύς της, και άρα η Τουρκία θα προσπαθήσει να κάνει πράγματα.

Όλα αυτά είναι σενάρια, όλα αυτά είναι υποθέσεις εργασίας. Ενδεχομένως να υπάρχει κάποιο έρεισμα, διότι μην ξεχνάμε ότι η Τουρκία όταν εξωτερικεύει κρίσεις στην ουσία βγάζει προς τα έξω εσωτερικά προβλήματα. Άρα, αν υπάρξει μια εσωτερική αστάθεια, αν το φαινόμενο Ερντογάν εκλείψει συντομότερα απ᾽ όσο ενδεχομένως κάποιοι υπολογίζουν, μπορεί όλα αυτά να έχουν κάποιο αντίκτυπο εξωτερίκευσης, ας πούμε, στις σχέσεις της με την Ελλάδα. Αλλά αυτό που εγώ θέλω να πιστεύω είναι, και νομίζω ότι και μέσα στην Τουρκία υπάρχουν νουνεχείς άνθρωποι, και το θέμα είναι βέβαια σε τί βαθμό αυτοί οι άνθρωποι έχουν λόγο στα πράγματα και θα έχουν λόγο στα πράγματα, ότι θα επικρατήσει μια νηφαλιότητα και μια λογική.

Διότι, μην ξεχνάμε και το άλλο: η Τουρκία γνωρίζει σήμερα, περισσότερο από ποτέ, ότι στο εσωτερικό της είναι μια βόμβα με την έννοια ότι το 1/3 της Τουρκίας είναι πληθυσμοί εξισλαμισμένοι, χριστιανικοί, κρυπτοχριστιανοί, έτσι. Υπάρχουν δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι οι οποίοι μέσα στον πυρήνα της τουρκικής κοινωνίας έχουν πολύ έντονο το στοιχείο και το Ορθόδοξο και το ελληνικό. Εάν συμβεί μια μεγάλης κλίμακας κατάσταση σύρραξης, να το πω έτσι, αυτός όλος ο αριθμός, αυτό το μεγάλο πλήθος, αυτή η κρίσιμη μάζα ανθρώπων δεν γνωρίζουμε πώς θα αντιδράσει. Και αυτό είναι κάτι που η Τουρκία το φοβάται και το ξέρει ότι ενδέχεται αυτό να είναι μια νάρκη που θα απασφαλίσει.

Επομένως, η δική μου εκτίμηση, χωρίς να σημαίνει τίποτε αυτό, είναι ότι θα επικρατήσει η λογική και η προσπάθεια της Τουρκίας να ισορροπήσει αφενός τον εαυτό της, που είναι ο προβοκάτορας της περιοχής, και αφετέρου η προσαρμογή της σε αυτό που είναι το δέον και το διεθνώς θεσπισμένο και αποδεκτό.

ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς, σεσημασμένο στο χώμα πίσω από τον τάφο της Κυράς της Ρω, Δέσποινας Αχλαδιώτου, στην μικρονησίδα Ρω.

ΔΚ: Πάντως, το να βλέπεις ένα πολιτικό σύστημα της Τουρκίας να απειλεί τις Ηνωμένες Πολιτείες, ε, νομίζω μόνο γέλωτα μπορεί να προκαλέσει αυτό.

ΠΠ: Αυτό είναι σίγουρο. Και η αλήθεια είναι ότι όταν κανείς δεν μπορεί να κάνει κάτι, περιορίζεται στο να το λέει.

ΔΚ: Θέλω να σας ευχαριστήσω από καρδιάς, να είστε γερός, δυνατός, εις το επανιδείν!

ΠΠ: Εγώ να σας ευχαριστήσω, να είστε καλά και να φροντίσουμε όλοι οι Έλληνες να επισκεπτόμαστε τακτικά το Καστελλόριζο!

ΔΚ: Το Καστελλόριζο λοιπόν. Καστελλόριζο!

ΠΠ: Είναι μεγάλη η ομορφιά του και ο πλούτος ο ορατός και αόρατος που έχει, και είναι πραγματικά ευλογία που έχουμε αυτό το πολύτιμο μαργαριτάρι, όπως το έγραψα και στο κείμενο.

ΔΚ: Να είστε γερός, σας ευχαριστώ και πάλι.

ΠΠ: Κι εσείς, σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την συνομιλία μας.

ΔΚ: Να είστε καλά, την καλημέρα μας.

Σύμπλεγμα Μεγίστης: Ἡ καρδιά τῆς Ἑλλάδος στό νοτιοανατολικό Αἰγαῖο

Καστελλόριζο, Σύμπλεγμα Μεγίστης.

ΑΝ ∆ΕΝ ἦταν μαργαριτάρι, θά ἦταν ἄλλος ἕνας βράχος στή νοτιοανατολική ἐσχατιά τοῦ Αἰγαίου μας. Πλανήτης αὐτόφωτος πού μέ τούς δύο δορυφόρους του, τήν Ρῶ καί τήν Στρογγυλή ἤ Στρογγύλη, συναπαρτίζουν ὅ,τι πολυτιμότερο διαθέτουν οἱ θάλασσες τῆς Ἑλλάδας καί τῶν Ἑλλήνων. Σύμπλεγμα Μεγίστης – Καστελλορίζου.

Άποψη του λιμένος του Καστελλορίζου με τον Πύργο και το λιμάνι του Μανδρακίου. Στο βάθος η Αρχαία Αντίφελλος.

Ἤδη, καθώς τό πλοῖο τῆς γραμμῆς εἰσέρχεται νά δέσει στόν λιμένα, νιώθεις ὄχι ὅτι πηγαίνεις σέ κοσμικές διακοπές, ἀλλά ὅτι ξεκινᾶς προσκύνημα. Αὐτή σου τήν αἴσθηση ἑδραιώνουν ἡ εὐλογημένη γῆ τοῦ Καστελλο- ρίζου καί οἱ ἀγωνιστές κάτοικοί του, μόλις πατήσεις τό πόδι σου στή στεριά. Κάνεις τόν Σταυρό σου καί εὐχαριστεῖς πού ἀξιώθηκες νά βρεθεῖς στά ἄκρα, ἐδῶ ὅπου τό χτυποκάρδι τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἔχει τούς ὑψηλότερους παλμούς. Ἡ ἄμεση αἴσθηση πού ἀποκομίζεις καθώς βαδίζεις πρός τήν «περαντζάδα» πού ὁδηγεῖ στό κατάλυμά σου, εἶναι ὅτι ἔχεις ἔρθει σέ ἕνα νησί ἀστακό. Τό αἴσθημα ἀσφάλειας πού σοῦ μεταδίδουν ἄμεσα ὄχι τόσο ὅλα ὅσα βλέπεις, ἀλλά κυρίως ἐκεῖνα πού δέν βλέπεις, εἶναι ἀπερίγραπτο, μοναδικό. Δέν εἶναι τῆς παρούσης, ἀλλά ἀξίζει νά εἰπωθεῖ ὅτι ἡ παρουσία τῆς Πολιτείας καί τῶν ΕΔ στήν Μεγίστη εἶναι state of the art γιά πολλούς λόγους καί μέ πολλούς τρόπους. Ὅσοι ἐργάζονται καί ὑπηρετοῦν ἐδῶ, διαθέτουν μία ξεχωριστή εὐσυνειδησία, αἴσθημα εὐθύνης, ἀποφασιστικότητα καί σοβαρότητα τέτοια πού σέ ἀναγκάζουν νά κλίνεις γόνυ σεβασμοῦ καί τιμῆς στούς σύγχρονους φύλα- κες τῶν Θερμοπυλῶν τοῦ νοτιοανατολικοῦ Αἰγαίου μας.

Ο χαρακτηριστικός πύργος με την ελληνική σημαία στην αριστερή πλευρά της εισόδου στον λιμένα του Καστελλορίζου.

Τό νά χαρακτηρίσεις τή σύμπραξη καί συνέργεια μεταξύ τῆς πολιτειακῆς καί πολιτικῆς ἡγεσίας, τῆς στρατιωτικῆς διοίκησης τῆς Ἐθνοφρουρᾶς, τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σύμης, Τήλου, Χάλκης καί Καστελλορίζου, τῶν σωμάτων Ἀσφαλείας καί τῶν κατοίκων τοῦ νησιοῦ ἁπλῶς ἀγαστή, εἶναι understatement: ἐδῶ ὅλοι θεωροῦν φυ- σικό νά ἀποδίδουν στό 110% τῆς λει- τουργικότητάς τους στό πεδίο εὐθύνης τους. Σέ ἕνα τέτοιο περιβάλλον, τό νά χαρακτηρίσεις τόν ἑαυτό σου ἐπισκέπτη καί τουρίστα εἶναι ἀναληθές καί ἀνακριβές. Καί τοῦτο γιατί ἐδῶ κανείς δέν σοῦ ἐπιτρέπει νά νιώσεις ξένος. Κάτι παράξενο συμβαίνει, καί στήν Μεγίστη τό πρῶτο συνθετικό τῆς λέ- ξης «φιλοξενία» ὑπερτερεῖ συντριπτικά τοῦ δευτέρου. Ἀκούγεται περίεργο, ἀλλά στό Καστελλόριζο δέν ἔρχεσαι, ἐπιστρέφεις. Καί πῶς νά μήν εἶναι ἔτσι, ὅταν, ἐνῶ φθάνεις γιά ἀνάπαυση καί ἀπομόνωση, ἡ ἀγάπη τοῦ νεα- νίζοντος ἱερέα παπα-Γιώργη, πού στά 76 του χρόνια δέν γνωρίζει τί θά πεῖ συνταξιοῦχος καί ἡ στοργή τοῦ Διοικητῆ τῆς Ἐθνοφρουρᾶς πού ἀποκαλεῖ τούς πάντες ὑπ ̓ αὐτόν «γιέ μου», σοῦ φτιάχνουν πρόγραμμα καθημερινό τόσο γεμᾶτο, πού δέν μπορεῖς παρά νά ἀνταποκριθεῖς.

Στην Στρογγύλη, ή Στρογγυλή του Συμπλέγματος Μεγίστης, το νοτιοανατολικότερο ελληνικό και ευρωπαϊκό έδαφος.

Βγαίνεις γιά πρωινό τρέξιμο καί καταλήγεις χωρίς νά τό καταλάβεις νά μεταφέρεσαι μέ ταχύτητες πολλῶν κόμβων καί σέ dt νά ψέλνεις στόν Ἁγιασμό γιά τά παλληκάρια πού διακονοῦν τό Κοιμητῆρι ὅπου ἀναπαύεται ἡλιόλουστη ἡ Κυρά τῆς Ρῶ. Τό ἄλλο πρωί εἶσαι στό καΐκι μέ τόν Χωρικό Περιφερειάρχη Δωδεκανήσων σέ ἀποστολή αὐτοψίας κατασκευαστικῶν ἔργων στό σκαλοπάτι πού ἑνώνει τίς ΑΟΖ Ἑλλάδας καί Κύπρου, τήν Στρογγυλή, ἤ Στρογγύλη (ἀκόμη δέν εἶμαι βέβαιος ποιός εἶναι ὁ ὀρθότερος τονισμός της…). Τήν ἄλλη ἡμέρα, εἶσαι μέ τά παλληκάρια ἐκεῖνα πού προστατεύει ἡ Ἁγία Βαρβάρα, ἡ ὁποία ἦταν καί ὁ δικός σου προστάτης Ἅγιος τόν καιρό τῆς στρατιωτικῆς θητείας σου, καί λαμβάνεις κι ἐσύ ἀπό τήν εὐλογία τοῦ λειψάνου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου πού ἔχει φέρει μαζί του ὁ πατήρ Χρῆστος ἀπό τήν Θεσσαλονίκη. Ἐνῶ τό σούρουπο σέ βρίσκει στά ψηλά, στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, νά εἰσέρχεσαι στήν κρύπτη τοῦ Ἁγίου Χαραλάμπους. Κι ὅλα αὐτά ἐνῶ ὁ Ὀκτώβρης ἔχει μπεῖ γιά τά καλά καί ἡ θερμοκρασία δέν λέει νά ξεκολλήσει ἀπό τούς 30 βαθμούς Κελσίου, ὅπως τό ἐπιβάλλει τό εὐρέως γνωστό ἰδιαίτερο κλῖμα τοῦ νησιοῦ.

Ο Τάφος εντός του οποίου αναπαύεται από το 1982 η Κυρά της Ρω, κατά κόσμον Δέσποινα Αχλαδιώτου, στη μικρονησίδα Ρώ του Συμπλέγματος Μεγίστης (Καστελλόριζο).

Στό Μουσεῖο Γρίφων σέ περιμένουν ἄλλες ἐκπλήξεις. Ἐκεῖ ὁ ἱδρυτής του, ὁ εὐφυέστατος Πανταζῆς Χούλης, σοῦ δείχνει δεκάδες γρίφους μέ κορυφαῖο τόν ἀντίστροφο Κύβο τοῦ Ρούμπικ μέ τήν ἑλληνική σημαία, ἡ ὁποία, ὅσο καί νά παίξεις μέ τόν κύβο, δέν ἀλλοιώνεται καί δέν ἐξαφανίζεται. Καί σοῦ ἐπισημαίνει ὁ Πανταζῆς ὅτι αὐτός ὁ κύβος συμβολίζει τό Καστελλόριζο: «Ὅ,τι καί νά συμβεῖ εἶναι πάντοτε ἑλληνικό». Καί πῶς νά μήν εἶναι ἄλλωστε, ὅταν στό χαρακτηριστικό κτήριο τοῦ ἀνακαινισμένου Ὀθωμανικοῦ Τεμένους ἡ Ἔκθεση τῆς Ἱστορικῆς Συλλογῆς τοῦ Καστελλορίζου σέ πληροφορεῖ γιά τόν διαρκῆ, ἀέναο, ἀκατάβλητο πόθο τῶν Καστελλοριζίων γιά τήν Ἑλλάδα. Πού ἐνῶ ἡ Συνθήκη τοῦ Λονδίνου τό 1830 τούς ἄφησε ἐκτός ἑλληνικῆς ἐπικράτειας, αὐτοί ἀντέδρασαν μέ κάθε τρόπο, ἔστω κι ἄν τό ποθού- μενο ἦλθε 118 χρόνια ἀργότερα, ὕστερα ἀπό πολλούς αἰῶνες Ὀδύσσειας, ξενιτιᾶς στή Μέση Ἀνατολή καί τήν Αἴγυπτο, λαμπαδιάσματος τῶν περιουσιῶν τους ἀπό τούς Ἄγγλους, τούς τότε καλούς συμμάχους τῆς Ἑλλάδος, καί τούς Γάλλους πού τούς πούλησαν στούς Ἰταλούς.

Εντυπωσιακά εξωτερικά ψηφιδωτά στο Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, όπου και η Κρύπτη του Αγίου Χαραλάμπους.

Εἶναι πολύ μικρός ὁ χῶρος μιᾶς ἐπι- φυλλίδας γιά νά χωρέσει τόν τρισμέγιστο πλοῦτο τοῦ πολύτιμου Συμπλέγματος Μεγίστης τοῦ νοτιοανατολικοῦ Αἰγαίου μας. Ἀλλά εἶναι μεγάλη ἡ καρδιά τῶν Καστελλοριζίων, οἱ ὁποῖοι γνωρίζουν νά τιμοῦν δεόντως ὅποιον ἔρχεται νά προσκυνήσει μέ εὐλάβεια τά ἅγια χώματά τους, καί –γιατί ὄχι– νά ριζώσει ἐδῶ. Ἄς εὐχηθοῦμε, τό λίαν εὐχάριστο γεγονός τῆς ἀναπτυξιακῆς δυναμικῆς τήν ὁποία διαπιστώνει ὁ προσκυνητής τῆς Μεγίστης κατά τά τελευταῖα χρόνια (στήν ὁποία συμβάλ- λουν μεταξύ ἄλλων καί ἐπώνυμοι καί ἀνώνυμοι συμπατριῶτες μας) νά ἐνι- σχυθεῖ, καί ἡ Πολιτεία καί ἡ κυβέρνηση νά παρέχουν τήν δυνατότητα σέ ὅσους τό λέει ἡ καρδιά τους –μέ στοχευμένες πολιτικές παροχῆς γῆς– νά ἔρθουν καί νά χτίσουν τό βιός τους ἐδῶ, ἐπαναφέροντας ἔτσι τό Καστελλόριζό μας στήν αἴγλη τῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα.

Βραδινή γαλήνη στο λιμάνι της Μεγίστης.

Το κείμενο αυτό γράφτηκε στο Καστελλόριζο, του Συμπλέγματος Μεγίστης, την Τρίτη 5 Οκτωβρίου 2021, για λογαριασμό της εφημερίδας ΕΣΤΙΑ, όπου και δημοσιεύθηκε την Τετάρτη 6 Οκτωβρίου 2021.

ΕΣΤΙΑ, πρωτοσέλιδο 6ης Οκτωβρίου 2021.
ΕΣΤΙΑ, 6 Οκτωβρίου 2021, σελίδα 5.